- Bệnh do Angiostrongylus
- Bệnh do Anisakis
- Ascariasis
- Bệnh do Baylisascaris
- Bệnh Dracunculiasis
- Nhiễm giun móc
- Sự xâm nhập của giun kim
- Bệnh giun lươn
- Bệnh do toxocara
- Trichinosis
- Trichuriasis
- Tổng quan về nhiễm giun chỉ
- Bệnh giun chỉ bạch huyết Bancroftian và bệnh giun chỉ bạch huyết Brugian
- Bệnh do dirofilaria
- Bệnh do Loa loa
- Bệnh do mansonella
- Bệnh do Onchocerca (Mù sông)
Bệnh giun tóc là bệnh nhiễm trùng do giun tròn Trichuris trichiura. Triệu chứng có thể bao gồm đau bụng, tiêu chảy, và trong trường hợp nhiễm nặng, thiếu máu và suy dinh dưỡng. Chẩn đoán bằng cách tìm trứng trong phân. Điều trị bằng mebendazole, albendazole, hoặc ivermectin.
Nguồn chủ đề
Bệnh giun tóc là bệnh nhiễm giun tròn lây truyền qua đất phổ biến thứ ba. Người ta ước tính có khoảng 800 triệu người bị nhiễm bệnh trên toàn thế giới (1). Trichuris trichiura xảy ra thường xuyên hơn ở các vùng nhiệt đới có điều kiện vệ sinh kém và ở trẻ em. Ở Hoa Kỳ, hầu hết các trường hợp mắc bệnh trichuriasis là ở những người nhập cư hoặc du khách trở về từ các vùng lưu hành bệnh, nhưng cũng có những trường hợp mắc bệnh tại địa phương ở một số khu vực phía nam.
Bệnh lây nhiễm qua đường phân-miệng. Trứng được nuốt vào sẽ nở ra và đi vào các hốc ruột non dưới dạng ấu trùng. Sau khi trưởng thành trong 1 đến 3 tháng, giun di chuyển đến manh tràng và tiến vào ruột kết, nơi chúng bám vào biểu mô bề mặt, giao phối, và đẻ trứng.
Hình ảnh từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, Y tế Toàn cầu, Phòng Các bệnh Ký sinh trùng và Sốt rét.
Người ta ước tính giun trưởng thành có thể sống khoảng 1 năm, mặc dù một số loài có thể sống lâu hơn.
(Xem thêm Tiếp cận bệnh kí sinh trùng.)
Tài liệu tham khảo chung
1. Centers for Disease Control and Prevention: DPDx: Trichuriasis. Truy cập ngày 21 tháng 10 năm 2024.
Các triệu chứng và dấu hiệu của bệnh Trichuriasis
Nhiễm Trichuris nhẹ thường không có triệu chứng.
Bệnh nhân bị nhiễm nặng có thể bị đau bụng, chán ăn và tiêu chảy; giảm cân, thiếu máu và sa trực tràng có thể xảy ra, đặc biệt ở trẻ em.
Chẩn đoán Trichuriasis
Xét nghiệm phân bằng kính hiển vi
Chẩn đoán trichuriasis được thực hiện bằng cách kiểm tra phân; những quả trứng hình chanh đặc trưng với opercula trong suốt ở cả hai đầu đều dễ thấy rõ ràng.
Khi nội soi hậu môn, nội soi trực tràng hoặc nội soi đại tràng được thực hiện vì những chỉ định khác, có thể nhìn thấy những con giun trưởng thành đang ngọ nguậy lồi vào lòng ruột.
Công thức máu được thực hiện để kiểm tra xem có thiếu máu không.
Điều trị bệnh giun tóc
Mebendazole
Albendazole
Ivermectin
Mebendazole có hiệu quả đối với bệnh nhân mắc bệnh giun tóc. Albendazole hoặc ivermectin cũng có hiệu quả. Một liều duy nhất 500 mg mebendazole đã được sử dụng trong các chương trình điều trị hàng loạt, nhưng phác đồ đơn liều có hiệu quả thấp đối với bệnh giun tóc (1). Những loại thuốc này thường không được sử dụng trong thời kỳ mang thai.
Nếu có kế hoạch điều trị bằng ivermectin, bệnh nhân cần được đánh giá tình trạng đồng nhiễm với Loa loa nếu họ đã từng đến những khu vực ở miền Trung Châu Phi nơi bệnh này lưu hành; ivermectin có thể gây ra phản ứng nặng ở những bệnh nhân có lượng vi ấu trùng Loa loa cao.
Trong một thử nghiệm, một liều duy nhất của emodepside cho thấy hiệu quả cao chống lại T. trichiura với tỷ lệ chữa khỏi khoảng 85% (2).
Tài liệu tham khảo về điều trị
1. Moser W, Schindler C, Keiser J. Efficacy of recommended drugs against soil transmitted helminths: systematic review and network meta-analysis. BMJ. 2017;358:j4307. Xuất bản ngày 25 tháng 9 năm 2017. doi:10.1136/bmj.j4307
2. Mrimi EC, Welsche S, Ali SM, Hattendorf J, Keiser J. Emodepside for Trichuris trichiura and Hookworm Infection. N Engl J Med. 2023;388(20):1863-1875. doi:10.1056/NEJMoa2212825
Phòng ngừa bệnh giun tóc
Có thể ngăn ngừa bệnh giun tóc thông qua hệ thống xử lý nước thải hiệu quả, chuẩn bị thực phẩm hợp vệ sinh, tránh nguồn nước có thể bị ô nhiễm và vệ sinh cá nhân tốt bao gồm cả rửa tay.
Những điểm chính
Bệnh giun tóc xảy ra thường xuyên hơn ở các khu vực nhiệt đới có điều kiện vệ sinh kém và ở trẻ em. Tình trạng nhiễm bệnh này cũng xảy ra ở miền nam Hoa Kỳ.
Bệnh lây nhiễm qua đường phân-miệng.
Các ca nhiễm bệnh nhẹ thường không có triệu chứng; các ca nhiễm bệnh nặng có thể gây đau bụng, chán ăn, tiêu chảy, và ở trẻ em, giảm cân, thiếu máu và sa trực tràng.
Để chẩn đoán bệnh giun tóc, kiểm tra một mẫu phân cho trứng chanh đặc trưng với opercula rõ ràng ở cả hai đầu.
Điều trị bằng mebendazole, albendazole, hoặc ivermectin.
Nếu có kế hoạch điều trị bằng ivermectin, hãy đánh giá bệnh nhân xem có bị đồng nhiễm với Loa loa không nếu họ đã từng đến những khu vực ở miền Trung Châu Phi nơi bệnh này lưu hành vì ivermectin có thể gây ra phản ứng nặng ở những bệnh nhân có lượng vi ấu trùng Loa loa cao.
