Perema ya mkole wa tumbo ni nini?
Aota ndio mshipa mkuu wa damu (ateri) ambao hubeba damu kutoka kwenye moyo wako hadi sehemu nyingine zote za mwili. Perema ni uvimbe kwenye ukuta wa ateri. Perema ya mkole wa tumbo ni uvimbe katika sehemu ya mkole wako ambao unapita kwenye tumbo lako.
Perema inaweza kusababisha hisia ya kutetema kwenye tumbo lako
Perema ambazo ni kubwa au zinazohitaji upasuaji ili kuzizuia zisipasuke.
Perema ikipasuka, damu humwagika na unapata maumivu makali na shinikizo la chini la damu
Perema ikipasuka husababisha kifo isipofanyiwa upasuaji
Madaktari mara nyingi hugundua perema wanapofanya vipimo vya kawaida au kutokana na kipimo cha picha (kama vile eskrirei au uchanganuzi wa CT) iliyochukuliwa kwa ajili ya tatizo lingine na kupatikana kwa bahati mbaya.
Kuna uwezekano mkubwa wa kuwa na perema ya mkole wa tumbo ikiwa:
Wewe ni mwanaume
Una umri kati ya miaka 50 na 80
Kuna mtu fulani katika familia yako aliyekuwa nayo
Una shinikizo la juu la damu
Unavuta sigara
Ni nini husababisha perema ya mkole wa tumbo?
Sababu kuu ni udhaifu wa ukuta wa mkole wako. Udhaifu huu kwa kawaida husababishwa na mkole wako kuwa mgumu na kusinyaa (atherosklerosisi).
Sababu zisizo za kawaida sana ni:
Majeraha ya mkole, mara nyingi hutokana na ajali ya gari
Magonjwa yanayosababisha uvimbe wa mkole, kama vile aotitisi
Magonjwa ya kijeni katika familia na kuharibu tishu za mwili wako, kama vile Ugonjwa wa Marfan
Maambukizi, kama vile kaswende
Dalili za perema ya mkole wa tumbo ni zipi?
Watu wengi hawapati dalili zozote.
Dalili za perema ya mkole wa tumbo zinajumuisha?
Hisia ya kutetema kwenye tumbo lako
Maumivu makali mgongoni mwako ingawa hujaumizwa na chochote
Dalili za perema yako kupasuka ni pamoja na:
Maumivu makali kwenye sehemu ya chini ya tumbo na mgongo
Maumivu katika eneo lenye anurizimu
Kushuka ghafla kwa shinikizo la damu (mshtuko)
Perema ikipasuka husababisha kifo usipofanyiwa upasuaji.
Madaktari wanawezaje kujua ikiwa nina perema ya mkole wa tumbo?
Madaktari kwa kawaida hugundua perema wanapofanya vipimo vya kawaida vya kimwili iwapo wakigundua uvimbe unaocheza cheza katikati ya tumbo lako. Daktari wako atasikiliza kwenye uvimbe kwa kutumia stetoskopu ili kujaribu kusikia sauti ya mapigo ambayo damu yako hutoa inapopitia kwenye perema. Pia wanaweza kupata perema kwa bahati mbaya wanapofanya uchunguzi wa picha (kama vile eskirei au uchanganuzi wa CT) iliyochukuliwa kwa ajili ya tatizo lingine.
Ili kukagua ukubwa wa perema, madaktari wanaweza kuagiza:
Madaktari hutibu vipi perema ya mkole wa tumbo?
Madaktari wataangalia ukubwa wa perema yako kila baada ya miezi 3 hadi 6.
Ikiwa perema yako ni chini ya upana wa inchi 2, madaktari wanaweza kukuagiza:
Kuepuka kuvuta sigara
Kumeza dawa za kudhibiti shinikizo la damu
Ikiwa una perema kubwa, utahitaji kufanyiwa upasuaji.
Upasuaji
Huenda daktari akafanya upasuaji wa kuingiza mrija (kupandikiza) kwenye aota yako ili kurekebisha sehemu yenye perema. Aina mbili za upasuaji zinawezekana:
Daktari anaweza kukata tumbo lako na kuweka kipandikizi.
Daktari anaweza kuweka kipandikizi kwenye mkole wako kwa kupitia ateri iliyopo katika sehemu ya juu ya mguu wako.
Aina ya upasuaji unaofanyiwa unategemea umri, hali ya afya, na anurizimu iko kwenye sehemu gani ya mkole wako.
Perema ikipasuka au ikikaribia kupasuka, upasuaji wa dharura unaweza kuokoa maisha yako. Utafariki dunia usipofanyiwa upasuaji.
