Moyo wako ni msuli unaosukuma damu kwenye mwili wako. Mapigo ya moyo wako ni jinsi moyo wako unavyodunda. Moyo wako unapaswa kuwa na mapigo ya mara kwa mara, yenye mdundo, kama jinsi saa inavyosonga.
Moyo wako una sehemu nne. Atiria ni sehemu mbili za juu. Ventrikali ni sehemu mbili za chini. Atiria husukuma damu kwenye ventrikali. Ventrikali husukuma damu kwenye mapafu na mwili wote (rejelea pia Bayolojia ya Moyo).
Seli maalum za jozi zinazopatikana kwenye sehemu ya atiria iitwayo fundo la SA (fundo la sinasi) hutuma mawimbi ya umeme kwenye misuli ya moyo wako ili kuifanya ibane.
Mfumo wa kuendesha moyo wako una vijisehemu vidogo vya tishu kama nyaya za umeme. Mfumo wa uendeshaji hubeba mawimbi ya seli za jozi kwenye moyo wako wote. Sharti mawimbi yafike kwenye seli zote za misuli ya moyo kwa wakati ufaao ili moyo wako upige inavyofaa sukuma damu.
Je, mapigo ya mapema ni nini?
Mapigo ya mapema ni aina ya mdundo wa moyo usio wa kawaida. Ni midundo ya ziada inayosababishwa na ishara ya umeme kwenye moyo wako kutokea mapema.
Mpigo wa mapema wa atiria ni wakati ishara ya mapema inatoka kwenye atiria yako. Mapigo ya mapema haya ni ya kawaida kwa watu wengi wenye afya.
Mpigo wa mapema wa ventrikali ni wakati ishara ya mapema inatoka kwenye ventrikali zako. Mapigo ya mapema haya ni ya kawaida kwa watu wazee.
Huenda usikuwe na dalili, au unaweza kuhisi mabadiliko kwenye mdundo wa moyo wako (mipapatiko ya moyo)
Huenda usihitaji matibabu, lakini wakati mwingine madaktari wanakuandikia dawa ili kudhibiti kipimo cha mapigo ya moyo wako.
Je, nini husababisha mapigo ya mapema?
Mapigo ya mapema ya atiria ni ya kawaida, haswa kwa watu ambao wana matatizo ya mapafu (kama vile COPD [ugonjwa wa moyo wa kuzuia wa muda mrefu]).
Mapigo ya mapema ya ventrikali ni ya kawaida kwa watu wazee, haswa wale walio na ugonjwa wa ateri ya moyo, moyo kushindwa kufanya kazi, au matatizo ya vali ya moyo.
Mapigo ya mapema yanaweza kutokea kutokana na:
Msongo wa kihisia au kimwili
Kunywa kahawa, chai au pombe
Kutumia baadhi ya dawa za mafua, mzio na pumu
Dalili za mapigo ya mapema ni zipi?
Mapigo ya mapema kwa kawaida hayasababishi dalili.
Baadhi ya watu wanaweza kuhisi midundo ya moyo ya ziada (mipapatiko). Ikiwa una mipigo ya ventrikali mingi ya mapema uanpofanya mazoezi, unaweza kuhisi udhaifu au kutoweza kujisukuma kama vile kawaida.
Je, madaktari wanawezaje kujua kama nina mapigo ya mapema?
Daktari huhisi mapigo yako na kufanya:
ECG ni kipimo cha haraka, kisicho na uchungu ambacho hupima mawimbi ya umeme ya moyo kwa kutumia vibandiko na nyaya kwenye kifua, mikono na miguu.
Je, madaktari hutibu vipi mapigo ya mapema?
Kwa kawaida hakuna matibabu yanahitajika, isipokuwa kuepuka:
Msongo wa kihisia au kimwili
Kahawa, chai au pombe
Baadhi ya dawa za mafua, mzio na pumu
Ikiwa una mapigo ya mapema ya atiria mengi ambayo yanakusumbua, madaktari wanaweza kukupatia dawa ili kufanya moyo wako udunde kwa mdundo wa kawaida.
Ikiwa una mapigo ya mapema ya ventrikali na hivi karibuni ulikuwa na shambulio la moyo au tatizo la moyo kushindwa kufanya kazi ambalo linasababisha dalili, madaktari wanaweza kukuandikia dawa inayoitwa vizuizi vya beta.
