Nhiều tế bào khối u sản xuất ra kháng nguyên được giải phóng vào trong máu hoặc tồn tại trên bề mặt tế bào. Bất kỳ phân tử nào có khả năng được hệ miễn dịch nhận biết được coi là một kháng nguyên. Các kháng nguyên đã được tìm thấy trong hầu hết các loại ung thư ở người, bao gồm u lympho Burkitt, u nguyên bào thần kinh, ung thư hắc tố, sarcoma xương, ung thư tế bào thận, ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư phổi và ung thư đại tràng. Một vai trò quan trọng của hệ miễn dịch là phát hiện các kháng nguyên ung thư này để định hướng tiêu diệt các tế bào ung thư. Tuy nhiên, dù cho mang cấu trúc ngoại lai, đáp ứng miễn dịch với các kháng nguyên ung thư rất thay đổi và thường không đủ để ngăn chặn sự phát triển của khối u.
Các kháng nguyên liên quan đến khối u (TAA) đặc hiệu tương đối với tế bào u.
Các kháng nguyên đặc hiệu của khối u (TSA) là duy nhất chỉ có ở các tế bào u.
TSA và TAA thường là một phần của các phân tử nội bào biểu hiện trên bề mặt tế bào như là một phần của phức hợp hòa hợp mô chủ yếu. Tuy nhiên, một số kháng nguyên có biểu hiện chọn lọc trên bề mặt tế bào khối u không liên quan đến phức hợp tương hợp mô học chính và có thể là ứng cử viên cho mục tiêu điều trị. Một số ví dụ bao gồm
Mesothelin biểu hiện quá mức trên các tế bào khối u khác nhau cũng như trong các tế bào trung biểu mô bình thường
Claudin 18,2, được biểu hiện trong một tỷ lệ đáng kể các bệnh ung thư dạ dày cũng như tỷ lệ các khối u tuyến tụy, thực quản, buồng trứng và phổi.
Các cơ chế đã được đưa ra về nguồn gốc của các kháng nguyên ung thư bao gồm:
Sự xuất hiện các thông tin di truyền mới từ vi rút (ví dụ: các protein E6 và E7 của vi rút gây u nhú ở người trong ung thư cổ tử cung)
Biến đổi các gen gây ung thư hoặc gen ức chế khối u do tác động của các chất gây ung thư, dẫn đến sự hình thành kháng nguyên ung thư mới (các chuỗi protein mới hoặc sự tích tụ protein bình thường không được biểu hiện hoặc biểu hiện ở các mức rất thấp, chẳng hạn như ras hoặc p53), bằng cách trực tiếp tạo ra chuỗi protein mới hoặc bằng cách kích thích sự tích tụ của các protein này
Phát triển các đột biến ở các gen khác nhau không liên quan trực tiếp đến gen ức chế khối u hoặc gen gây ung thư và làm xuất hiện các kháng nguyên mới đặc hiệu của khối u trên bề mặt tế bào
Nồng độ cao bất thường các protein mà bình thường chỉ biểu hiện ở mức độ thấp hơn đáng kể (ví dụ như các kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt, các kháng nguyên có liên quan đến ung thư hắc tố) hoặc chỉ biểu hiện trong quá trình phát triển phôi (kháng nguyên ung thư phôi thai).
Sự bộc lộ kháng nguyên bình thường được che phủ bởi màng tế bào do khiếm khuyêt sự cân bằng nội mô màng tế bào trong các tế bào khối u.
Sự giải phóng các kháng nguyên bình thường bị giữ trong tế bào hoặc bào quan khi tế bào u chết.
Một số bằng chứng liên quan đến đáp ứng miễn dịch trên bệnh nhân ung thư với các đột biến trong tế bào khối u (1, 2, 3, 4).
Tài liệu tham khảo
1. Ding L, Chen F: Predicting tumor response to PD-1 blockade. N Engl J Med 381(5):477–479, 2019. doi: 10.1056/NEJMcibr1906340
2. Keskin DB, Anandappa A, Sun J, et al: Neoantigen vaccine generates intratumoral T cell responses in phase Ib glioblastoma trial. Nature 565:234–239, 2019. doi: 10.1038/s41586-018-0792-9
3. Snyder A, Makarov V, Merghoub T, et al: Genetic basis for clinical response to CTLA-4 blockade in melanoma. N Engl J Med 37:2189–2199, 2014. doi: 10.1056/NEJMoa1406498
4. Van Allen EM, Miao D, Schilling B, et al: Genomic correlates of response to CTLA-4 blocker in metastatic melanoma. Science 350:207–211, 2015. doi: 10.1126/science.aad0095