Steroid đồng hóa (steroid đồng hóa-androgenic) thường được sử dụng để nâng cao hoạt động thể chất và thúc đẩy tăng trưởng cơ bắp. Khi sử dụng không đúng cách, thường xuyên ở liều cao và không có sự giám sát, chúng có thể gây ra hành vi bất thường và bất hợp lý và nhiều tác động bất lợi về thể chất.
Có rất nhiều loại thuốc Steroid đồng hoá bao gồm testosterone và bất kỳ loại thuốc nào về mặt hóa học và dược lý liên quan đến testosterone thúc đẩy sự phát triển khối cơ. Steroid đồng hoá được sử dụng trong lâm sàng để điều trị giảm testosterone cấp trong suy giảm tuyến sinh dục nam. Ngoài ra, vì các steroid đồng hoá có tính dị hóa và cải thiện sử dụng protein, chúng đôi khi được dùng cho những bệnh nhân bỏng, liệt giường, hoặc các bệnh nhân suy nhược khác để ngăn ngừa lãng phí cơ.
Một số bác sĩ kê toa các steroid đồng hoá cho bệnh nhân bị liên quan đến AIDS hoặc ung thư. Tuy nhiên, có rất ít dữ liệu khuyến cáo phương pháp điều trị như vậy và ít hướng dẫn về cách thức bổ sung androgens có thể dẫn đến rối loạn tiềm ẩn. Testosterone đã được ghi nhận có lợi cho việc hồi phục vết thương và tổn thương cơ, mặc dù có ít dữ liệu hỗ trợ các tuyên bố này.
Các steroid đồng hoá được sử dụng bất hợp pháp để làm tăng khối lượng cơ và sức mạnh cơ; huấn luyện sức đề kháng và chế độ ăn uống nhất định có thể nâng cao hiệu quả này. Không có bằng chứng trực tiếp nào cho thấy các steroid đồng hoá làm tăng sức chịu đựng hoặc tốc độ, nhưng những bằng chứng giai thoại đáng kể cho thấy các vận động viên uống chúng có thể thực hiện tập luyện cường độ cao thường xuyên.
Ước tính về tỷ lệ lạm dụng steroid đồng hóa trong khoảng từ 0,5 đến 5% dân số, nhưng các quần thể phân nhóm khác nhau đáng kể (ví dụ tỷ lệ cao hơn cho các nhà thể hình và vận động viên thi đấu). Tại Hoa Kỳ, tỷ lệ được báo cáo là từ 6 đến 11% trong số nam giới ở lứa tuổi trung niên, bao gồm con số không ngờ tới ở nhóm không phải vận động viên và khoảng 2,5% ở nữ sinh trung học.
Sinh lý bệnh do steroid đồng hóa gây ra
Các steroid đồng hoá có các hiệu ứng androgenic (ví dụ như thay đổi lông tóc hoặc trong ham muốn, gây gổ) và các hiệu ứng đồng hóa (ví dụ như tăng sử dụng protein, tăng khối cơ). Hiệu quả của Androgen không thể tách rời khỏi đồng hóa, nhưng một số steroid đồng hoá đã được tổng hợp để giảm thiểu các ảnh hưởng của androgen.
Ảnh hưởng mạn tính
Có độc tính cấp tính hạn chế với một liều duy nhất. Tác dụng ngoại ý của steroid đồng hóa thay đổi đáng kể tùy theo liều lượng và loại thuốc. Có ít tác dụng phụ ở liều thay thế sinh lý (ví dụ methyltestosterone 10 đến 50 mg/ngày hoặc tương đương). Các vận động viên có thể sử dụng liều 10 đến 50 lần liều này. Ở liều lượng cao, một số tác dụng rõ ràng; những người khác thì không rõ ràng (xem bảng Tác dụng có hại của Steroid đồng hóa). Tồn tại Sự không chắc chắn bởi vì hầu hết các nghiên cứu liên quan đến người lạm dụng, những người không thể báo cáo liều một cách chính xác và những người cũng sử dụng thuốc thị trường chợ đen, nhiều loại thuốc giả và có chứa (mặc dù nhãn hiệu) các liều lượng và chất khác nhau.
Tác dụng phụ của steroid đồng hoá
Biểu hiện rõ ràng | Nghi ngờ | Biểu hiện nghèo nàn |
|---|---|---|
Rối loạn lipid (giảm HDL, tăng LDL) Bất thường về gan: Bệnh viêm gan loại Peliosis, u tuyến Rối loạn tâm lý (với liều cao) Tác dụng androgenic: Mụn trứng cá, hói đầu, nam hóa và rậm lông ở nữ giới Ức chế tuyến sinh dục (giảm số tinh trùng, teo tinh hoàn) Đầu xương đóng sớm, đứt gân/dây chằng Lưỡng giới giả nữ ở nữ giới | Cao huyết áp và phì đại thất trái Sự trầm trọng của chứng phì đại tuyến tiền liệt hoặc ung thư biểu hiện từ trước Ung thư gan Giảm dung nạp glucose | Tăng nguy cơ đột tử trong vận động viên Rối loạn tâm lý đáng kể với liều lượng thấp Ung thư tinh hoàn/tuyến tiền liệt Thiếu sót nhận thức |
HDL = lipoprotein tỷ trọng cao; LDL = lipoprotein tỷ trọng thấp; LVH = phì đại thất trái. | ||
Các vận động viên có thể dùng một liều lượng cố định của một hoặc nhiều loại steroid trong một khoảng thời gian nhất định, dừng lại, sau đó bắt đầu lại (đạp xe) vài lần trong năm. Ngừng thuốc ngắt quãng được cho là cho phép nồng độ testosterone nồng độ nội sinh và trục dưới đồi - tuyến yên - sinh dục trở về bình thường. Bằng chứng cho thấy rằng chu trình có thể làm giảm tác hại và nhu cầu tăng liều thuốc để đạt được hiệu quả mong muốn.
Các vận động viên thường xuyên sử dụng nhiều loại steroid đồng hóa cùng một lúc (một phương pháp được gọi là xếp chồng lên nhau). Họ có thể sử dụng đồng thời các đường dùng khác nhau (uống, tiêm bắp hoặc qua da). Bắt đầu từ một liều lượng nhỏ và tăng dần liều lượng và giảm dần liều lượng của cùng một loại steroid đồng hóa về 0 được gọi là kim tự tháp. Việc tiếp tục và leo thang có mục đích làm tăng kết dính của receptor và giảm thiểu các tác dụng không mong muốn, nhưng những lợi ích này vẫn chưa được chứng minh. Để tránh các xét nghiệm chống doping dương tính, các vận động viên có thể ngừng sử dụng steroid kéo dài và thay thế chúng bằng các công thức tác dụng ngắn hơn (bắc cầu).
Các triệu chứng và dấu hiệu của việc sử dụng steroid đồng hóa
Dấu hiệu đặc trưng nhất là sự gia tăng nhanh khối lượng cơ. Tỷ lệ và mức độ gia tăng liên quan trực tiếp đến liều dùng. Bệnh nhân dùng liều sinh lý có tốc độ phát triển chậm và thường không đáng kể; những người dùng liều cao có thể tăng trọng lượng cơ thể khoảng vài pound mỗi tháng. Tăng mức năng lượng và ham muốn tình dục (ở nam giới) xảy ra nhưng khó định lượng hơn.
Tác động tâm lý (thường chỉ với liều lượng rất cao) thường được các thành viên trong gia đình chú ý:
Thay đổi tâm trạng và thất thường
Hành vi phi lý
Tăng cường sự hiếu chiến ("roid rage")
Cáu gắt
Tăng ham muốn
Trầm cảm
Mụn trứng cá tăng phổ biến ở cả hai giới tính; ham muốn có thể thường tăng; sự hung hăng và thèm ăn có thể tăng lên. Vú to ở nam, teo tinh hoàn và giảm khả năng sinh sản có thể xảy ra ở nam giới. Nam hóa (ví dụ: rụng tóc, âm vật to, rậm lông, giọng nói sâu hơn) phổ biến ở nữ. Ngoài ra, kích thước vú có thể giảm; niêm mạc âm đạo có thể bị teo; và kinh nguyệt có thể thay đổi hoặc ngừng lại. Nam hóa hoặc vú to ở nam có thể không thể đảo ngược được.
Chẩn đoán sử dụng steroid đồng hóa
Thông thường là chẩn đoán lâm sàng
Đôi khi xét nghiệm nước tiểu
Mặc dù các vận động viên ưu tú được các cơ quan chống doping kiểm tra việc sử dụng steroid đồng hóa, nhưng không có xét nghiệm chẩn đoán thực tế nào để đánh giá việc sử dụng steroid đồng hóa lén lút trong quần thể bệnh nhân nói chung. Khi một bệnh nhân có các dấu hiệu và triệu chứng của việc sử dụng steroid đồng hóa lâu dài, điều quan trọng là phải sử dụng steroid đồng hóa trong các chẩn đoán phân biệt. Có thể hữu ích khi đo nồng độ testosterone huyết thanh, hormone kích thích nang trứng và hormone tạo hoàng thể, vì các xét nghiệm này phổ biến hơn. Testosterone ngoại sinh và steroid đồng hóa làm giảm nồng độ gonadotropin.
Khi xét nghiệm để phát hiện steroid đồng hóa được thực hiện, thì phân tích nước tiểu bằng phương pháp sắc ký khí khối phổ.
Testosterone được sử dụng ngoại sinh không thể phân biệt được với testosterone nội sinh bằng phương pháp sắc ký khí khối phổ. Tuy nhiên, nếu mức cao testosterone được phát hiện, tỷ số giữa testosterone và epitestosterone (một steroid nội sinh mà hóa học gần như giống hệt nhau testosterone) nên được xác định. Tỷ lệ testosterone:epitestosterone > 6:1 gợi ý sử dụng testosterone ngoại sinh.
Điều trị sử dụng steroid đồng hóa
Ngừng sử dụng
Phương pháp điều trị chính cho những người sử dụng steroid đồng hóa là ngừng sử dụng. Mặc dù sự phụ thuộc về thể chất không xảy ra, nhưng có thể có sự phụ thuộc về tâm lý, đặc biệt là ở các vận động viên thể hình và vận động viên thi đấu. Vú to ở nam giới có thể cần nắn chỉnh bằng phẫu thuật. Một người sử dụng các công thức bào chế dạng tiêm nên được tiêm phòng uốn ván cập nhật.
Phòng ngừa sử dụng steroid đồng hóa
Các bác sĩ chăm sóc sức khỏe cho thanh thiếu niên và những người trẻ tuổi nên nhận ra các dấu hiệu lạm dụng chất steroid và dạy cho họ biết những rủi ro của nó. Giáo dục về steroid đồng hoá sẽ bắt đầu khi bắt đầu học trung học. Việc sử dụng các chương trình dạy những cách thay thế, lành mạnh để tăng kích thước cơ và cải thiện hoạt động thông qua dinh dưỡng tốt và kỹ thuật tập luyện cân nặng có thể giúp ích. Việc trình bày cả nguy cơ và lợi ích của việc sử dụng steroid đồng hoá dường như là một cách hiệu quả để giáo dục thanh thiếu niên về những ảnh hưởng tiêu cực của việc sử dụng chất steroid bất hợp pháp.
Thông tin thêm
Tài nguyên bằng tiếng Anh sau đây có thể hữu ích. Vui lòng lưu ý rằng CẨM NANG không chịu trách nhiệm về nội dung của tài liệu này.
Findtreatment.gov: Danh sách các nhà cung cấp dịch vụ điều trị rối loạn sử dụng chất của Hoa Kỳ
