Figo zako ni viungo 2 vyenye umbo la maharagwe vinavyotoa mkojo. Zina ukubwa unaotoshana na ngumi yako na ziko nyuma ya tumbo lako, karibu na uti wa mgongo wako. Figo husawazisha viwango vya maji na madini mwilini na kuchuja uchafu kwenye damu.
Je, figo kushindwa kufanya kazi kwa ghafla ni nini?
Tatizo kali ni tatizo ambalo limeanza na labda halitadumu kwa muda mrefu sana. Kwa hivyo, figo kushindwa kufanya kazi kwa ghafla ni wakati figo moja au zote mbili zinaacha kufanya kazi kwa siku au wiki chache. Ikiwa figo zako zitaacha kufanya kazi kwa muda mrefu, utakuwa na ugonjwa sugu wa figo.
Madaktari sasa hutumia neno "jeraha kali la figo" kurejelea hali ya figo kushidwa kufanya kazi kwa ghafla. Lakini figo kushindwa kufanya kazi bado ndilo neno ambalo watu wengi wanalijua.
Uharibifu wa figo moja hausababishi matatizo makubwa mradi tu figo yako nyingine inafanya kazi—figo zako zote mbili zinahitaji kuacha kufanya kazi ili uwe na matatizo makubwa
Unaweza kuwa na uvimbe kwenye miguu, vifundo vya miguu, au usoni, kujihisi mgonjwa na mchovu, kuwashwa na mwili mzima, matatizo ya kupumua, au kukojoa (kukojoa) kidogo kuliko ya kawaida
Figo kushindwa kufanya kazi kwa ghafla kunaweza kusababisha matatizo makubwa, kama vile moyo kushindwa kufanya kazi
Huenda ukahitaji huduma ya kusafisha damu
The Urinary Tract
Je, hali ya figo kushindwa kufanya kazi kwa ghafla husababishwa na nini?
Hali mbaya ya figo kushindwa kufanya kazi kwa ghafla inaweza kusababishwa na:
Kuingia kwa damu kidogo kwenye figo
Kitu ambacho huzuia mkojo kutoka kwenye figo zako
Magonjwa fulani ya figo
Dawa au sumu fulani
Figo zako zinahitaji damu nyingi. Huenda figo zako zisipate damu ya kutosha ikiwa unavuja damu nyingi, umepungukiwa na maji sana, au moyo wako hausukumi damu ya kutosha.
Ikiwa saratani au ugonjwa wa mawe kwenye figo huzuia mtiririko wa mkojo, shinikizo huongezeka kwenye figo. Ikiwa shinikizo linaendelea kuwa juu kwa muda mrefu, figo zako zitaharibika.
Dawa nyingi na vitu vingine vinaweza kuharibu figo zako, kwa mfano:
Baadhi ya dawa za kuua bakteria
Dawa zinazotumika kuleta utofautishaji katika eksirei
Dawa zinazotumika kuleta utofautishaji katika eksirei ni vioevu vinavyowekwa kwenye mshipa ambavyo hurahisisha mishipa ya damu na viungo kuonekana kwenye eksirei.
Mara nyingi, madaktari hawawezi kupata chanzo cha figo kushindwa kufanya kazi kwa ghafla.
Je, dalili za figo kushindwa kufanya kazi kwa ghafla ni zipi?
Dalili zako zinategemea:
Figo yako imejeruhiwa kwa kiasi gani
Kile kilichosababisha figo zako kushindwa kufanya kazi kwa ghafla
Kasi ya kuongezeka kwa matatizo yako ya figo
Kwanza, unaweza kuwa na dalili zinazojumuisha:
Kuongeza uzani
Kuvimba kwa miguu na vifundo vyako
Kuvimba kwa uso na mikono yako
Kukojoa kidogo au kutokojoa kabisa—watu wazima wengi wenye afya nzuri hukojoa kati ya vikombe 3 na lita 2 za mkojo kwa siku.
Dalili za baadaye:
Kuhisi kichefuchefu, uchovu, na kupungua kwa hamu ya kula
Tatizo la kuwa makini
Kuwashwa au vipele
Unaweza pia kuwa na dalili za tatizo lililosababisha figo yako kushindwa kufanya kazi.
Je, madaktari wanawezaje kujua ikiwa nina tatizo la figo kushindwa kufanya kazi kwa ghafla?
Daktari wako atafanya:
Vipimo vya damu ili kupima ikiwa uchafu unaongezeka kwenye damu yako
Vipimo vya mkojo
Vipimo vya kupiga picha, kama vile vipimo vya picha vinavyotumia mawimbi ya sauti au uchanganuzi wa CT (tomografia ya kompyuta)
Je, madaktari hutibu vipi tatizo la figo kushindwa kufanya kazi kwa ghafla?
Madaktari hutibu tatizo linalosababisha figo yako kushindwa kufanya kazi kwa ghafla. Daktari wako anaweza pia:
Kukuagiza kula mlo maalumu ambao unapunguza kiasi cha maji, chumvi, fosforasi, na potasiamu unayokula
Kukuagiza ujipime uzani kila siku ili kujua ikiwa unahifadhi maji mwilini
Kukupa dawa za kusawazisha viwango vya potasiamu au fosforasi katika damu yako
Kukupatia huduma ya kusafisha damu ili kusaidia kuondoa uchafu na maji ya ziada kutoka kwenye damu yako
Baadhi ya majeraha ya figo ni mabaya na yanaweza kuhatarisha maisha, na yanahitaji kutibiwa katika kitengo maalum cha huduma hospitalini. Unaweza kuhitaji upasuaji, kwa mfano, ikiwa figo zako na mtiririko wa mkojo umezuiliwa.
