Tăng sinh sợi đàn hồi màng phổi - nhu mô tự phát là viêm phổi kẽ tự phát hiếm gặp chủ yếu bao gồm các thùy trên phổi và tiến triển chậm. Bệnh nhân thường bị nhiễm trùng tái phát, khó thở và ho khan. Chẩn đoán bằng CT có độ phân giải cao nhưng đôi khi cần đến sinh thiết phổi. Corticosteroid có thể được dùng.
Tăng sinh sợi đàn hồi nhu mô-màng phổi nguyên phát (PPFE) là một tình trạng hiếm gặp được phân loại là một dạng của viêm phổi kẽ tự phát (1). Nó bao gồm xơ hóa thùy trên màng phổi và nhu mô dưới màng phổi.
Tài liệu tham khảo chung
1. Travis WD, Costabel U, Hansell DM, et al: An Official American Thoracic Society/European Respiratory Society Statement: Update of the International Multidisciplinary Classification of the Idiopathic Interstitial Pneumonias. Am J Respir Crit Care Med 188 (6):733–748, 2013.
Nguyên nhân của PPFE vô căn
Không rõ nguyên nhân của bệnh xơ hóa đàn hồi màng phổi tự phát, nhưng dữ liệu lâm sàng cho thấy có liên quan đến nhiễm trùng phổi tái phát. Cơ chế di truyền và tự miễn dịch cũng được cho là có vai trò trong bệnh này.
Các triệu chứng và dấu hiệu của PPFE vô căn
Độ tuổi xuất hiện trung bình là khoảng 57 tuổi, không có sự khác biệt về giới. Hầu hết bệnh nhân mắc bệnh tăng sinh sợi đàn hồi nhu mô-màng phổi vô căn đều không hút thuốc. Bệnh nhân thường báo cáo về tiền sử bệnh nhiễm trùng tái phát, khó thở, ho khan. Tràn khí màng phổi là một tình trạng phổ biến trong suốt quá trình bệnh.
Chẩn đoán PPFE vô căn
CT độ phân giải cao (HRCT)
Để xác nhận, sinh thiết phổi
Các phát hiện hình ảnh trong xơ hóa đàn hồi màng phổi tự phát bao gồm dày thùy trên của màng phổi và vùng dưới màng phổi. Bệnh nhân có thể có các tổn thương của các bệnh phổi kẽ khác, bao gồm viêm phổi kẽ thông thường và viêm phổi kẽ không đặc hiệu. Bệnh nhân cũng có thể có các vùng đông đặc và giãn phế quản.
Hình ảnh do bác sĩ Joyce S. Lee cung cấp
Mô bệnh học được đặc trưng bởi sự xơ hóa bên trong phế nang với thành phế nang ở những khu vực này tăng sinh sợi đàn hồi và xơ hóa dày đặc làm dày màng phổi tạng. Ở một số bệnh nhân, có viêm phổi kẽ cùng xuất hiện ở thùy dưới.
Sinh thiết phổi là cần thiết để xác nhận chẩn đoán.
Điều trị PPFE vô căn
Có thể dùng corticosteroid
Việc điều trị thích hợp cho tình trạng này là không rõ. Phần lớn các tài liệu báo cáo việc sử dụng corticosteroid.
Tiên lượng về PPFE vô căn
Diễn biến lâm sàng ở bệnh nhân với xơ hóa đàn hồi màng phổi tự phát có xu hướng tiến triển ở đa số bệnh nhân. Bệnh tiến triển xảy ra ở hầu hết bệnh nhân với tỷ lệ có thời gian sống thêm 5 năm khoảng 25% đến 60% (1).
Tài liệu tham khảo về tiên lượng bệnh
1. Kinoshita Y, Ikeda T, Miyamura T, et al. A proposed prognostic prediction score for pleuroparenchymal fibroelastosis. Respir Res 22: 215, 2021 https://doi.org/10.1186/s12931-021-01810-z