Bệnh truyền nhiễm trong thai kỳ

Các bệnh nhiễm trùng thường gặp ở bà mẹ (ví dụ: nhiễm trùng đường tiết niệu [UTI] hoặc nhiễm trùng đường hô hấp) thường không có biến chứng. Tuy nhiên, một số bệnh nhiễm trùng làm tăng nguy cơ mắc bệnh hoặc tử vong ở bà mẹ hoặc thai nhi. Do đó, sàng lọc trước sinh thường quy bao gồm xét nghiệm một số bệnh nhiễm trùng hoặc tình trạng nhiễm khuẩn và bệnh nhân mang thai có triệu chứng nhiễm trùng nên được đánh giá và điều trị kịp thời.

Các dị tật bẩm sinh hoặc các rối loạn cấp tính hoặc mãn tính khác (ví dụ: mất thính lực hoặc thị lực hoặc các vấn đề về phát triển thần kinh) ở trẻ em có thể do một số bệnh nhiễm trùng gây ra, bao gồm:

• Bệnh giang mai bẩm sinh

• Nhiễm virut cytomegal bẩm sinh

• Bệnh rubella bẩm sinh

• Bệnh Toxoplasma bẩm sinh

• Nhiễm virut herpes simplex sơ sinh

• Viêm gan B sơ sinh

Tỷ lệ mắc bệnh giang mai bẩm sinh đã tăng đáng kể ở Hoa Kỳ; từ 2012 lên 2021, số ca mắc bệnh giang mai bẩm sinh được báo cáo mỗi năm tăng 755%, từ 335 lên 2.865 (1). Bệnh nhân mang thai nên được sàng lọc bệnh giang mai tại lần khám chăm sóc trước sinh đầu tiên. Tùy thuộc vào tỷ lệ hiện mắc của bệnh giang mai trong cộng đồng, họ nên được sàng lọc thêm 2 lần đến 3 lần trong thời kỳ mang thai. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh giang mai nên được điều trị đầy đủ để ngăn ngừa giang mai bẩm sinh ở thai nhi.

Nhiễm HIVcó thể lây truyền từ mẹ sang con qua nhau thai hoặc quanh sinh. Khi người mẹ không được điều trị, nguy cơ lây truyền khi sinh khoảng 25 đến 35%. Hầu hết phụ nữ mang thai ở các quốc gia có nhiều nguồn lực đều được điều trị bằng thuốc kháng vi rút hoạt tính cao (HAART) trong thời kỳ mang thai, giúp giảm đáng kể nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con. Dựa trên tải lượng vi rút HIV ở tuần thứ 36, bệnh nhân mang thai được phân loại thành chuyển dạ và sinh thường so với sinh mổ không chuyển dạ (2).

Bệnh do Listeria thường gặp hơn trong thời kỳ mang thai và do ăn phải lượng lớn vi khuẩn Listeria monocytogenes trong thực phẩm. Bệnh listeriosis biểu hiện dưới dạng viêm dạ dày ruột, thường xảy ra ở ba tháng thứ ba của thai kỳ và là nguyên nhân phổ biến gây nhiễm trùng ối qua đường máu. Bệnh listeriosis làm tăng nguy cơ:

• Sảy thai tự nhiên

• Sinh non

• Thai lưu

Bệnh do listeria có thể lây truyền từ mẹ sang con qua nhau thai hoặc khi sinh. Điều trị bằng nhóm penicillin.

Nhiễm trùng đường sinh dục có thể gây ra các biến chứng cho mẹ hoặc trẻ sơ sinh, bao gồm (3):

• Viêm âm đạo do vi khuẩn: Sinh non, viêm nội mạc tử cung

• Chlamydia: Sẩy thai tự nhiên, sinh non, thai chết lưu, viêm kết mạc sơ sinh và viêm phổi sơ sinh

• Bệnh lậu: Sinh non, cân nặng khi sinh thấp và viêm kết mạc sơ sinh

• Vỡ màng ối trước khi chuyển dạ

• Sinh non

Các xét nghiệm cho những nhiễm trùng này được thực hiện trong các lần khám tiền sản thông thường hoặc nếu các triệu chứng phát triển.

Herpes sinh dục có thể lây truyền sang trẻ sơ sinh trong khi sinh. Nhiễm trùng ở trẻ sơ sinh có thể gây ra co giật hoặc các tác dụng bất lợi nghiêm trọng khác. Nguy cơ đủ cao để lựa chọn phương pháp sinh mổ nếu có những điều sau đây (4):

• Tổn thương herpes có thể nhìn thấy xung quanh tầng sinh môn, bộ phận sinh dục ngoài và âm đạo

• Tiền sử nhiễm trùng có triệu chứng báo trước trước khi chuyển dạ

Nếu không nhìn thấy tổn thương hay không có các triệu chứng tiền triệu trước đó, nguy cơ thấp ngay cả ở phụ nữ bị nhiễm trùng tái phát, thì có thể sinh đường âm đạo. Phụ nữ có tiền sử mắc bệnh herpes sinh dục nên khám vùng chậu càng sớm càng tốt trong quá trình chuyển dạ để kiểm tra các tổn thương hoạt động ở tầng sinh môn, âm hộ hoặc âm đạo. Những bệnh nhân không có tổn thương có thể tiến hành sinh thường.

Thuốc kháng vi rút (acyclovir hoặc valacyclovir) an toàn trong thai kỳ. Bệnh nhân bị nhiễm herpes đang hoạt động trong thời kỳ mang thai nên được điều trị bằng acyclovir hoặc valacyclovir (5). Phụ nữ mang thai có tiền sử mắc bệnh herpes nên bắt đầu dùng thuốc kháng vi rút ở tuần thứ 36 của thai kỳ để ngăn ngừa bệnh bùng phát hoặc tái phát khi gần đến thời điểm sinh.