Bọ cạp cắn

TheoRobert A. Barish, MD, MBA, University of Illinois at Chicago;

Thomas Arnold, MD, Department of Emergency Medicine, LSU Health Sciences Center Shreveport

Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 1 2025

Chẩn đoán|
Điều trị|

Nguồn chủ đề

Bọ cạp

Mặc dù tất cả các con bọ cạp ở Bắc Mỹ đều cắn người, phần lớn là tương đối vô hại. Các vết cắn thường gây ra đau tại chỗ với sưng tối thiểu, một số viêm hạch với hạch bạch huyết khu vực, tăng nhiệt độ da, và đau xung quanh vết thương.

Một ngoại lệ đáng kể ở Bắc Mỹ là bọ cạp bark Arizona (Centruroides sculpturatus, còn được biết là C. exilicauda), hiện diện tại Arizona, New Mexico, và phía California của sông Colorado. Loài này là độc và có thể gây thương tích và bệnh tật nghiêm trọng hơn.

Các triệu chứng ban đầu là đau tức thời và đôi khi bị tê hoặc ngứa ran những bộ phận liên quan. Sưng thường không xảy ra và có ít thay đổi trên da (ví dụ: ban đỏ tại chỗ). Các triệu chứng nghiêm trọng, phổ biến nhất ở trẻ em, bao gồm

Bồn chồn
co cơ
Chuyển động đầu, cổ, và mắt bất thường và ngẫu nhiên
Lo lắng và kích động
Tăng tiết nước bọt và chảy mồ hôi

Ở người lớn, nhịp tim nhanh, tăng huyết áp, thở nhanh, suy nhược, co thắt cơ, và lơ mơ có thể chiếm ưu thế. Khó thở rất hiếm ở cả hai nhóm tuổi.

Bọ cạp

Hình ảnh

Hình ảnh từ Thư viện Hình ảnh Y tế Công cộng của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh.

Vết cắn của C. sculpturatus đã dẫn đến tử vong ở trẻ em < 6 tuỏi và ở những người quá mẫn cảm.

Chẩn đoán bọ cạp cắn

Bệnh sử và khám lâm sàng

Chẩn đoán vết đốt của bọ cạp thường dễ dàng nhận thấy thông qua tiền sử bệnh. Một số loài bọ cạp được nuôi làm thú cưng ở Hoa Kỳ (được gọi bằng những cái tên dễ gây hiểu lầm là có độc, chẳng hạn như bọ cạp vàng tử thần và bọ cạp đen tử thần) có ngoại hình tương tự như các loài ngoại lai có nọc độc cực kỳ nguy hiểm. Tuy nhiên, loài bọ cạp vật nuôi thực tế hiếm khi được biết đến bởi bệnh nhân hoặc, nếu được cung cấp, có thể không đáng tin cậy. Vết đốt phải được coi là có khả năng gây nguy hiểm cho đến khi có dấu hiệu hoặc không có dấu hiệu nào cho thấy điều ngược lại.

Điều trị bọ cạp cắn

Chăm sóc hỗ trợ
Giải độc tố cho các trường hợp nặng ở Bắc Mỹ

Điều trị những con bọ cạp không độc được dựa trên các triệu chứng. Chườm đá trên vết thương và NSAID đường uống làm giảm đau.

Phương pháp điều trị vết đốt của loài nhện Centruroides độc bao gồm nghỉ ngơi trên giường, dùng thuốc benzodiazepin để giảm co thắt cơ và dùng thuốc theo đường tĩnh mạch nếu cần để kiểm soát tình trạng tăng huyết áp, kích động và đau. Bệnh nhân không nên ăn bất cứ thứ gì trong vòng 8 giờ đến 12 giờ sau khi bị cắn (1). Đối với những vết cắn nghiêm trọng bởi bọ cạp không có nguồn gốc ở Bắc Mỹ, prazosin có thể giúp ngăn ngừa phù phổi do cao huyết áp và opioid có thể được chỉ định để kiểm soát đau.

Thuốc kháng nọc đặc hiệu cho Centruroides hiện có tại Hoa Kỳ và nên dùng cho tất cả bệnh nhân có triệu chứng nghiêm trọng và bệnh nhân không đáp ứng với chăm sóc hỗ trợ, đặc biệt là trẻ em. Có thể tìm hiểu thông tin về tính khả dụng và liều dùng tại Hoa Kỳ bằng cách liên hệ với trung tâm chống độc khu vực (1-800-222-1222).

Nên dự phòng uốn ván (xem bảng Dự phòng uốn ván trong xử trí vết thương thông thường).

Tài liệu tham khảo về điều trị

1. University of Arizona Health Sciences. What You Need to Know About Scorpion Stings. Truy cập ngày 12 tháng 12 năm 2024.