Jipu la Findo

Imepitiwa/Imerekebishwa Jul 2023

Findo zako ni uvimbe mdogo wa tishu nyuma ya koo lako. Findo husaidia kupambana na maambukizi lakini wakati mwingine hupata maambukizi.

Jipu la findo ni nini?

Jipu ni mfuko wa usaha. Jipu la findo ni mfuko wa usaha nyuma ya mojawapo kati ya findo zako.

  • Jipu la findo linawapata sana vijana wenye umri wa balehe na vijana wakubwa

  • Dalili za kawaida ni maumivu ya koo, maumivu unapomeza, homa, na uvimbe na wekundu kwenye koo lako

  • Madaktari wanatibu jipu la findo kwa kutumia dawa za kuua bakteria na kwa kupasua jipu ili kuondoa usaha

Nini kinachosababisha jipu la findo?

Jipu la findo husababishwa na bakteria (kwa kawaida streptococci na staphylococci) wanaoambukiza findo zako. Wakati mwingine bakteria wanavamia tishu zilizo nyuma ya findo zako. Endapo maambukizi hayo hayatatibiwa, jipu linaweza kutokea.

Dalili za jipu la findo ni zipi?

Jipu la findo kwa kawaida linaanza na maambukizi ya kawaida kwenye koo ambayo yanaendelea kuwa mabaya na yanaweza kusababisha:

  • Vidonda vikali vya koo, hasa pale unapomeza, wakati mwingine unaweza kuhisi maumivu kwenye masikio yako na ukahitaji kuinamisha kichwa chako ili upate unafuu.

  • Findo nyekundu zilizovimba

  • Homa

  • Kuhisi mgonjwa

  • Wakati mwingine ni vigumu kufumbua kinywa chako

Wakati mwingine jipu la findo pia hutengeneza:

  • Kupata shida kuzungumza na mabadiliko kwenye sauti yako

  • Kutokwa mate

  • Harufu mbaya mdomoni

  • Uvimbe shingoni

Je, madaktari wanawezaje kujua kuwa nina jipu la findo?

Mara nyingi madaktari wanaweza kujua endapo una jipu la findo kwa kuangalia kwenye koo lako ili kuona:

  • Findo nyekundu zilizovimba zenye madoa meupe ambazo zinaweza kuziba upande wa nyuma wa koo

  • Kuvimba kwa uvula (kipande kidogo cha tishu kinachoning'inia chini nyuma ya koo) kibaya kuweza kukisukuma kwenda upande mmoja

Wakati mwingine madaktari wanatumia uchanganuzi wa CT (tomografia ya kompyuta) au upigaji picha unaotumia mawimbi ya sauti ili kujua ikiwa una jipu la findo. Wakati mwingine wanaingiza sindano ili kuona kama kuna usaha wowote.

Je, madaktari wanatibu vipi jipu la findo?

Madaktari wanatibu jipu la findo kwa kutumia:

  • Dawa za kuua bakteria kupitia mishipa (IV)

  • Dawa ya maumivu

Daktari wako pia:

  • Ataweka ganzi kwenye koo lako

  • Ataweka sindano kwenye jipu na kupasua jipu ili kuondoa usaha

Baadaye, ikiwa umepata maambukizi kadhaa, madaktari wanaweza kufanya upasuaji ili kuondoa findo zako.