Viêm nội nhãn là một loại viêm mang bồ đào toàn bộ cấp tính do nhiễm vi khuẩn.
Hầu hết các trường hợp viêm nội nhãn do vi khuẩn đều do vi khuẩn gram dương gây ra, chẳng hạn như Staphylococcus epidermidis hoặc S. aureus (1). Viêm nội nhãn do các sinh vật gram âm thường có độc tính cao hơn gây ra và có tiên lượng xấu hơn. Hiếm gặp viêm nội nhãn do nấm và động vật nguyên sinh. Hầu hết các trường hợp xảy ra sau phẫu thuật nội nhãn (ngoại sinh) hoặc chấn thương xuyên nhãn cầu (2). Ít phổ biến hơn, nhiễm trùng đến mắt qua đường máu sau phẫu thuật hệ thống hoặc thủ thuật nha khoa hoặc khi sử dụng đường truyền tĩnh mạch hoặc thuốc truyền tĩnh mạch (nội sinh). (Xem thêm Tổng quan về Viêm màng bồ đào)
© Springer Science+Business Media
Viêm nội nhãn là một trường cấp cứu y khoa vì tiên lượng thị lực liên quan trực tiếp đến thời điểm bắt đầu điều trị. Hiếm có trường hợp nhiễm trùng nội nhãn khó kiểm soát vượt ra ngoài giới hạn của mắt, lan ra hốc mắt và hệ thần kinh.
Viêm nội nhãn thường gây đau mắt dữ dội và giảm thị lực. Dấu hiệu bao gồm
Cương tụ kết mạc và phản ứng viêm rầm rộ trong tiền phòng cũng như dịch kính.
Mất ánh hồng đồng tử
Phù mi mắt (đôi khi)
Tài liệu tham khảo
1. Schiedler V, Scott IU, Flynn HW Jr, et al: Culture-proven endogenous endophthalmitis: Clinical features and visual acuity outcomes. Am J Ophthalmol 137(4):725–731, 2004. https://doi.org/10.1016/j.ajo.2003.11.013
2. Keynan Y, Finkelman Y, Lagacé-Wiens P: The microbiology of endophthalmitis: Global trends and a local perspective. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 31(11):2879-2886, 2012. doi: 10.1007/s10096-012-1659-x
Chẩn đoán Viêm nội nhãn
Đánh giá lâm sàng
Xét nghiệm vi sinh (ví dụ, nhuộm gram và nuôi cấy bệnh phẩm nội nhãn, máu và nước tiểu)
Để chẩn đoán cần nghi ngờ những bệnh nhân có nguy cơ, đặc biệt là những người có phẫu thuật mắt gần đây hoặc chấn thương. Nhuộm gram và nuôi cấy bệnh phẩm từ tiền phòng và dịch kính là tiêu chuẩn vàng. Bệnh nhân bị nghi ngờ viêm nội nhãn nội sinh cũng nên cấy máu và nước tiểu.
Điều trị Viêm nội nhãn
Kháng sinh nội nhãn
Đối với nội nhãn nội sinh, cần dùng thuốc kháng khuẩn đường tĩnh mạch và nội nhãn
Trong những trường hợp nặng, có thể cắt dịch kính và dùng corticosteroid nội nhãn
Điều trị ban đầu bao gồm các kháng sinh phổ rộng đường nội nhãn, phổ biến nhất là vancomycin và ceftazidime. Bệnh nhân viêm nội nhãn nội sinh cần dùng thuốc kháng khuẩn đường nội nhãn và tĩnh mạch. Điều trị được thay đổi dựa trên kết quả nuôi cấy và độ nhạy.
Tiên lượng thị lực thường kém, ngay cả khi được điều trị sớm và thích hợp. Những bệnh nhân có thị lực đếm ngón tay hoặc kém hơn nên được xem xét phẫu thuật cắt dịch kính và sử dụng corticosteroid nội nhãn và có thể là theo đường toàn thân (1). Tuy nhiên chống chỉ định corticosteroid trong viêm nội nhãn do nấm.
Tài liệu tham khảo về điều trị
1. Morris RE, Kuhn F: Complete and early vitrectomy for endophthalmitis. Eur J Ophthalmol 31(6):2794-2795, 2021. doi: 10.1177/11206721211021185
