Gãy khớp háng

Gãy xương hông thường gây đau háng và mất khả năng đi lại. Đôi khi triệu chứng đau phản chiếu lên gối và gây nhầm lẫn với bệnh lí khớp gối. Tương tự vậy gãy ngành mu cũng có thể gây đau khớp háng.

Bệnh nhân bị gãy di lệch nhiều không thể đi lại và đau nhiều; chân bên gãy co ngắn, đổ ngoài. Ngược lại, những bệnh nhân gãy cài, không rời vẫn có thể đi bộ và chỉ đau vừa, không có biến dạng rõ. Tuy nhiên, những bệnh nhân như vậy không thể gấp háng khi có kháng lực và gối duỗi.

Kiểm tra vận động xoay háng với gối tư thế gấp gây đau tăng để giúp phân biệt gãy xương háng với bệnh lí ngoài khớp như viêm túi hoạt dịch mấu chuyển.

• Các phim chụp X-quang

• Hiếm khi cần MRI hay cắt lớp vi tính

Gãy cổ xương đùi

Hình ảnh

CAVALLINI JAMES/BSIP/SCIENCE PHOTO LIBRARY

Gãy liên mấu chuyển xương hông

Hình ảnh

THƯ VIỆN HÌNH ẢNH KHOA HỌC

Chẩn đoán nghi ngờ gãy khớp háng bắt đầu bằng chụp X-quang xương chậu thẳng và nghiêng. Nếu phát hiện có gãy xương, cần phải chụp X-quang toàn bộ xương đùi. Dấu hiệu gợi ý về gãy xương (ví dụ ở gãy xương không di lệch, gãy cài) có thể bao gồm những bất thường liên quan mật độ các bè xương cổ xương đùi hoặc vỏ xương. Tuy nhiên, đôi khi phim chụp X-quang lại cho kết quả bình thường, đặc biệt ở những bệnh nhân bị gãy xương dưới cổ xương đùi hoặc loãng xương nặng.

Nếu không thấy gãy xương trên phim chụp X quang nhưng vẫn nghi ngờ về mặt lâm sàng, chụp MRI là phương pháp chẩn đoán hình ảnh tiếp theo được ưu tiên. Chụp MRI nhạy cảm hơn chụp CT, có thể bỏ lỡ tới 30% số gãy xương cấp tính.

• Thường cần mổ mở nắn chỉnh, kết hợp xương bên trong

• Đôi khi cần thay khớp háng bán phần hoặc toàn phần

Phần lớn các loại gãy xương háng được phẫu thuật để giảm đau và hạn chế kéo dài thời gian nằm tại giường, điều cần thiết khi không phẫu thuật và làm tăng nguy cơ xảy ra các biến chứng nghiêm trọng (ví dụ như huyết khối tĩnh mạch sâu, loét tì đè, viêm phổi, tử vong), đặc biệt ở người cao tuổi.

Phục hồi chức năng bắt đầu càng sớm càng tốt sau khi điều trị gãy xương háng.

Chống đông dự phòng có thể làm giảm tỷ lệ huyết khối tĩnh mạch sau gãy khớp háng (1).

Trong khoa cấp cứu, bệnh nhân cao tuổi bị gãy xương hông có thể bị đau trong khi chờ đợi khám tim mạch trước mổ. Có thể sử dụng phương pháp phong bế thần kinh đùi và phong bế khoang cân chậu để kiểm soát đau ở bệnh nhân cao tuổi bị gãy khớp háng đơn độc. Đau có thể được kiểm soát trong khoảng từ 6 đến 8 giờ, và bệnh nhân không cần các thuốc giảm đau opioid gây tác dụng phụ toàn thân (ví dụ như suy hô hấp). Chống chỉ định của việc phong bế thần kinh vùng bao gồm các bệnh chảy máu và bệnh đông máu (2).

Gãy cổ xương đùi không di lệch và gãy cài ở người cao tuổi hay với tất cả các trường hợp gãy cổ xương đùi ở những bệnh nhân trẻ tuổi thường được điều trị bằng mổ mở nắn chỉnh kết hợp xương.

Gãy cổ xương đùi di lệch ở người cao tuổi thường được điều trị bằng thay khớp háng để giúp đi lại tỳ sớm và giảm khả năng phải phẫu thuật khác thêm. Bệnh nhân cao tuổi đi bộ rất ít và do đó gây ra ít tỳ lực lên khớp háng thường được chỉ định thay khớp háng bán phần (chỉ thay phần đầu trên xương đùi); những bệnh nhân đi lại nhiều hơn được chỉ định thay khớp háng toàn phần (thay đầu trên xương đùi, tái tạo bề mặt ổ cối). Thay khớp háng toàn phần tốn kém hơn, nhiều nguy cơ hơn nhưng kết quả tốt hơn.

Gãy liên mấu chuyển xương đùi

Gãy liên mấu chuyển thường được điều trị bằng phương pháp ORIF (xem hình Nắn xương mở kết hợp cố định bên trong [ORIF]).

Mổ mở nắn chỉnh, kết hợp xương bên trong (ORIF)