Ngủ quá mức vô căn là tình trạng buồn ngủ ban ngày quá mức có hoặc không có thời gian ngủ dài; nó được phân biệt với ngủ rũ ở triệu chứng không mất trương lực cơ, ảo giác ngủ và bóng đè.
(Tiếp cận bệnh nhân có bệnh lý về nhịp thức ngủ)
Ngủ quá mức vô căn không phải là đặc trưng. Nguyên nhân được cho là do rối loạn chức năng của hệ thần kinh trung ương.
Buồn ngủ ban ngày quá mức là triệu chứng chính, khó thức dậy vào buổi sáng; thời gian ngủ có thể kéo dài hoặc không.
Chẩn đoán chứng ngủ nhiều tự phát
Bệnh sử hoặc nhật ký ngủ
Test giấc ngủ
Trong ngủ nhiều tự phát với thời gian ngủ kéo dài, bệnh sử hoặc nhật ký ngủ cho thấy > 10 giờ đêm; trong chứng ngủ nhiều tự phát mà không có thời gian ngủ kéo dài > 6 giờ nhưng < 10 giờ. Trong cả hai trường hợp, điện não đồ cho thấy không có bằng chứng về các bất thường về giấc ngủ khác. Test đánh giá độ chậm vào giấc ngủ cho thấy độ trễ ngủ ngắn (< 8 phút) với ít hơn 2 khoảng thời gian ngủ REM. Thông thường, bệnh nhân mắc chứng ngủ nhiều tự phát gặp khó khăn khi thức dậy và khi thức giấc, họ trải qua một giai đoạn ngủ không yên với đặc điểm là buồn ngủ theo quán tính, giảm nhận thức và suy giảm khả năng vận động.
Điều trị chứng ngủ nhiều tự phát
Tương tự như ngủ rũ
Điều trị chứng ngủ quá mức vô căn tương tự như chứng ngủ rũ; tức là nó được điều trị bằng thuốc kích thích thức (ví dụ: modafinil, oxybate) (1).
Tài liệu tham khảo về điều trị
1. Arnulf I, Thomas R, Roy A, Dauvilliers Y: Update on the treatment of idiopathic hypersomnia: Progress, challenges, and expert opinion. Sleep Med Rev. 69:101766. doi: 10.1016/j.smrv.2023.101766. DOI: 10.1016/j.smrv.2023.101766
