Viêm màng não tái phát thường do vi khuẩn, vi rút hoặc các nguyên nhân không nhiễm trùng.
(Xem thêm Tổng quan về Viêm màng não.)
Viêm màng não tái phát do virus
Viêm màng não tái phát do virus thường do
Vi rút herpes simplex type 2 (HSV-2; được gọi là viêm màng não Mollaret)
Thông thường khi nguyên nhân là HSV-2, bệnh nhân có ≥ 3 đợt sốt, cứng gáy và ưu thế tế bào lympho trong dịch não tủy. Mỗi đợt kéo dài 2-5 ngày, sau đó tự thuyên giảm. Khoảng một phần ba số bệnh nhân viêm màng não HSV-2 báo cáo tiền sử viêm màng não do vi rút (1). Bệnh nhân cũng có thể có dấu hiệu thần kinh khác (ví dụ: thay đổi cảm giác, co giật, liệt dây thần kinh sọ não).
Điều trị nguyên nhân nếu có thể. Viêm màng não Mollaret được điều trị bằng acyclovir. Hầu hết bệnh nhân hồi phục hoàn toàn.
Viêm màng não cấp tái phát do vi khuẩn
Viêm màng não cấp do vi khuẩn có thể tái phát nếu do dị tật bẩm sinh hay mắc phải ở sọ hoặc xương sống và dị tật đó không được sửa chữa. Nếu khiếm khuyết là do chấn thương, viêm màng não có thể không phát triển cho đến nhiều năm sau.
Nếu bệnh nhân viêm màng não mủ tái phát, bác sĩ cần kiểm tra kỹ các khuyết tật này. CT sọ độ phân giải cao thường có thể phát hiện khuyết tật trong hộp sọ. Bác sĩ nên kiểm tra phần dưới lưng của bệnh nhân xem có lõm hoặc có túm lông, có thể là khiếm khuyết ở cột sống (vd.tật nứt đốt sống).
Hiếm khi có viêm màng não do vi khuẩn tái phát (thường là do Streptococcus pneumoniae hoặc Neisseria meningitidis) do thiếu hụt hệ thống bổ thể. Điều trị cũng tương tự như ở bệnh nhân không có thiếu hụt bổ thể. Tiêm chủng vaccin S. pneumoniae và N. meningitidis (được đưa ra theo khuyến nghị của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh [CDC] cho những bệnh nhân bị thiếu hụt chất bổ sung) có thể làm giảm khả năng nhiễm trùng.
Viêm màng não tái phát do vi khuẩn được điều trị bằng kháng sinh và dexamethasone.
Viêm màng não tái phát khác
Viêm màng não cấp tính thứ phát do thuốc chống viêm không steroid (NSAID) hoặc các loại thuốc khác có thể tái phát khi sử dụng lại thuốc gây bệnh.
Viêm màng não do vỡ nang não cũng có thể tái phát.
Tài liệu tham khảo
1. Jakobsen A, Skov MT, Larsen L, et al; DASGIB Study Group. Herpes simplex virus 2 meningitis in adults: A prospective, nationwide, population-based cohort study. Clin Infectious Dis. 75(5):753–760, 2022. https://doi.org/10.1093/cid/ciab1071
