Vô sinh không giải thích được

TheoRobert W. Rebar, MD, Western Michigan University Homer Stryker M.D. School of Medicine
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 2 2024

Vô sinh thường được coi là không rõ nguyên nhân khi tinh dịch ở người phối ngẫu nam bình thường và tế bào trứng, rụng trứng, ống dẫn trứng và tử cung ở người phối ngẫu nữ bình thường.

(Xem thêm Tổng quan về thiếu dinh dưỡng.)

Một số chuyên gia không đồng ý với định nghĩa này và khuyên quý vị nên tiếp tục kiểm tra các nguyên nhân khác ngay cả khi người nam giới có tinh dịch bình thường và người phụ nữ có sự rụng trứng và ống dẫn trứng bình thường. Các chuyên gia khác, những người chấp nhận khái niệm trên, khuyên nên bắt đầu điều trị theo kinh nghiệm.

Điều trị vô sinh không rõ nguyên nhân

  • Kích thích buồng trứng có kiểm soát

  • Thụ tinh trong ống nghiệm

(Xem thêm Các phương pháp điều trị dựa trên bằng chứng cho các cặp vợ chồng bị vô sinh không rõ nguyên nhân: Hướng dẫn A, từ Ủy ban Thực hành của Hiệp hội Y học Sinh sản Hoa Kỳ.)

Kích thích buồng trứng được kiểm soát (COS) có thể được sử dụng để giúp khả năng có thai nhiều hơn và đạt được điều đó sớm hơn. Quá trình này kích thích sự phát triển của nhiều nang noãn; mục đích là để gây phóng noãn > 1 noãn bào (tăng trứng rụng). Tuy nhiên, COS có thể dẫn đến đa thai, làm tăng nguy cơ và bệnh tật.

COS thực hiện như sau:

  • Dùng letrozole hoặc clomiphene, cùng với gonadotropin màng đệm ở người (hCG) để kích thích rụng trứng, trong tối đa 3 chu kỳ kinh nguyệt

  • Bơm tinh trùng vào trong tử cung trong vòng 2 ngày sau khi dùng hCG

  • Nếu không có thai, hãy sử dụng gonadotropin (các chế phẩm có chứa hormone kích thích nang trứng tinh khiết hoặc tái tổ hợp và lượng hormone tạo hoàng thể thay đổi) với hCG để kích thích rụng trứng, sau đó là thụ tinh trong tử cung (một số bác sĩ lâm sàng bắt đầu bằng gonadotropin thay vì clomiphene hoặc letrozole)

Cần có progestogen trong giai đoạn hoàng thể để tối đa hóa cơ hội làm tổ. Liều gonadotropin phụ thuộc vào độ tuổi của bệnh nhân và dự trữ buồng trứng.

Bởi vì mang thai đa thai là một nguy cơ, các bác sĩ lâm sàng thường tiến hành trực tiếp làm thụ tinh trong ống nghiệm và tránh COS.

Tiên lượng vô sinh không rõ nguyên nhân

Tỷ lệ mang thai là như nhau (khoảng 65%) cho dù sử dụng thụ tinh trong ống nghiệm ngay sau khi điều trị không thành công bằng clomiphene cộng với hCG hay sử dụng gonadotropin bằng thụ tinh trong tử cung tiếp theo trước khi thử thụ tinh trong ống nghiệm.

Tuy nhiên, khi thụ tinh trong ống nghiệm được thực hiện ngay sau khi điều trị không thành công bằng clomiphene cộng với hCG, phụ nữ có thai nhanh hơn và khả năng mang thai đa thai bậc cao (> 3 thai) ít xảy ra hơn nhiều so với khi sử dụng gonadotropin lần đầu. Vì vậy, nếu clomiphene cộng với hCG không thành công, hiện nay nhiều bác sĩ lâm sàng khuyên dùng thụ tinh trong ống nghiệm là phương pháp điều trị tiếp theo. Dữ liệu chỉ ra rằng phụ nữ > 38 tuổi bị vô sinh không rõ nguyên nhân thụ thai nhanh hơn và chi phí thấp hơn khi thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm thay vì tiến hành kích thích buồng trứng có kiểm soát (1).

Tài liệu tham khảo về tiên lượng bệnh

  1. 1. Goldman MB, Thornton KL, Ryley D, et al: A randomized clinical trial to determine optimal infertility treatment in older couples: The forty and over treatment trial (FORT-T). Fertil Steril 101(6):1574–1581, 2014 doi:10.1016/j.fertnstert.2014.03.012