Chunusi

Chunusi ni tatizo la ngozi ambapo vipele hutokea kwenye uso, kifua, mabega au mgongoni. Chunusi husababishwa na mkusanyiko wa seli zilizokufa na bakteria.

• Chunusi hutokea wakati ngozi iliyokufa, bakteria, na mafuta ya ngozi kavu yanajenga na kuzuia kifuko cha nywele (kifuko kidogo katika ngozi yako ambayo nywele hukua)

• Madaktari hutibu chunusi kwa malai na wakati mwingine dawa ambazo utaitumia kwa njia ya kumeza

• Chunusi kali zinaweza kusababisha msongo wa kihisia—huduma nzuri ya matibabu na kuonana na mshauri kunaweza kusaidia

Chunusi husababishwa na mafuta ya ngozi na seli zilizokufa kuziba foliki za nywele zako. Vinyweleo vya nywele vinaweza kuvimba na kuunda uvimbe (chunusi zenye uwazi). Aina fulani za bakteria huingia kwenye mashina yaliyozibwa na kusababisha uvimbe. Uvimbe huzalisha chunusi (chunusi zilizoziba) ambazo zinaweza kuwa na usaha.

Una uwezekano mkubwa wa kupata chunusi kama wewe ni:

• Kijana aliye kwenye kipindi cha kubalehe

Chunusi zinazosababishwa na kubalehe mara nyingi hupungua wakati unapofika kipindi cha kati cha miaka 20, lakini kwa baadhi ya watu, hasa wanawake, wanaweza kuwa na chunusi hadi wakiwa na miaka 40.

Sababu nyingine za chunusi:

• Mabadiliko kwenye mwili wako kwa sababu ya ujauzito au hedhi

• Kutumia vipodozi au malai ya ngozi ambayo huziba vinyweleo

• Kutumia baadhi ya dawa, hasa kotikosteroidi au asteroidi za kujenga misuli

• Kuvaa nguo za kubana ambazo hunasa jasho

Chunusi hazisababishwi na aina yoyote ya shughuli za kujamiiana au kutoosha uso wako vya kutosha. Madaktari hawafikirii kama lishe yako inahusika sana na chunusi ulizo nazo. Hata hivyo, bidhaa za maziwa na vyakula vyenye sukari nyingi vinaweza kuwa na athari kidogo.

Tafuta aina mbambali ya uvimbe kwenye ngozi yako kama vile:

• Chunusi zenye uwazi

• Chunusi zilizoziba

• Chunusi

• Uvimbe mgumu, wenye kina chey usaha (vinundu)

• Uvimbe uchungu, mkubwa, mwekundu uliojaa usaha (uvimbe uliojaa maji au usaha)

Chunusi

Picha

Photo provided by Thomas Habif, MD.

Madaktari wanaweza kufahamu kuwa una chunusi kwa kutazama ngozi yako.

Daktari wako anaweza kukwambia umwone daktari wa ngozi kwa ajili ya matibabu. Kwa aina zote za chunusi, madaktari watakufanya:

• Uoshe ngozi yako taratibu kwa sabauni ya kawaida mara 1 au 2 kwa siku

• Kuepuka matumizi ya vipodozi vyenye hali ya grisi

• kuepuka kuminya au kuchana ngozi yako kwa sababu inaweza kusababisha makovu

Pia daktari anaweza:

• Kukuagiza malai ya kupaka kwenye chunusi yako

• Wakati mwingine, kukuandikia dawa ya kumeza ya kuua bakteria

• Wakati mwingine, kupendekeza uonane na mshauri ikiwa unahuzunika au kujitenga kwa sababu ya chunusi zako

Kwa chunusi zenye hali mbaya sana, daktari anaweza kutumia dawa nyingine kama vile:

• Dawa za kuzuia mimba (kwa wanawake)

• Kotikosteroidi, inayoingizwa kwenye uvimbe mkubwa wenye majimaji au majipu ili kuyasaidia kupona

• Isotretinoin— lakini ni pale tu ikiwa dawa zingine za chunusi zimeshindwa kufanya kazi, kwa sababu isotretinoin inaweza kuwa na athari kubwa

Kwa sababu isotretinoin ni hatari katika ujauzito, wanawake lazima watumie aina 2 za udhibiti wa uzazi wakati wa kuitumia ili kuhakikisha kuwa hawapati ujauzito.