Je, ugonjwa wa Refluksi Gastroesofajia (GERD) ni nini?
GERD (asidi kurudi nyuma) ni ugonjwa unaosababishwa na matumbo na asidi ya tumbo kurudi nyuma kwenye umio lako. Umio ni mrija unaounganisha koo na tumbo lako. Refluksi ya asidi ni tatizo kwa sababu asidi ya tumbo inaweza kuhasiri umio wako.
GERD ni tatizo la kawaida
Dalili ya kawaida ni kiungulia, maumivu makali kifuani
GERD inaweza kuharibu kabisa utando wa ndani wa umio wako
GERD inaweza pia kuathiri kisanduku chako cha sauti, koromeo, na mapafu
Matibabu hupunguza dalili kwa watu wengi
Nini husababisha ugonjwa wa refluksi gastroesofajia?
Pete ya misuli hufunga mwisho wa umio wako. Ugonjwa wa refluksi gastroesofajia hutokea pale ambapo misuli hiyo haifanyi kazi vizuri. Iwapo misuli ni dhaifu au inalegea kwa wakati usiofaa, au ikiwa kuna shinikizo nyingi tumboni, chakula kilichopo tumboni kinaweza kutiririka hadi kwenye umio wako.
Ugonjwa wa refluksi gastroesofajia kwa kawaida haisababishwi na kuwa na asidi nyingi tumboni Tatizo ni asidi kuingia kwenye umio. Umio hauna utando kama wa tumbo wa kuulinda dhidi ya asidi.
Ni zipi hatari zinazohusiana na ugonjwa wa refluksi gastroesofajia?
Una uwezekano mkubwa wa kupata ugonjwa wa refluksi gastroesofajia iwapo:
Una uzani mkubwa
Unanywa pombe, aina za soda, au kafeini
Kuvuta sigara
Tumia dawa fulani
Una mimba
Pamoja na sababu zozote za hatari ambazo unaweza kuwa nazo, una uwezekano mkubwa wa kupata dalili za ugonjwa wa refluksi gastroesofajia unapolala.
Je, dalili za ugonjwa wa refluksi gastroesofajia ni zipi?
Maumivu makali au usumbufu katikati ya kifua (kinachoitwa kiungulia), mara nyingi baada ya chakula
Ladha chungu mdomoni
Maumivu ya koo, sauti yenye kukwaruza, kikohozi, au kuhisi kwamba kuna uvimbe kwenye koo
Dalili zako zinaweza kuwa mbaya zaidi ukijilaza haraka sana baada ya kula.
Matatizo yatokanayo na ugonjwa wa refluksi gastroesofajia ni yapi?
Baada ya muda, refluksi ya asidi inaweza kuhasiri umio wako na kusababisha:
Mwako wa muda mrefu (mwako wa umio)
Vidonda (vidonda vya wazi)
Kubanwa kwa umio wako (umio wako kuwa mdogo)
Seli zisizo za kawaida kwenye umio wako ambazo zinaweza kuwa saratani (iitwayo umio wa Barrett)
Ugonjwa wa refluksi gastroesofajia unaweza pia kuathiri kisanduku chako cha sauti, koromeo, na mapafu.
Madaktari wanawezaje kugundua ikiwa nina ugonjwa wa refluksi gastroesofajia?
Kawaida, madaktari wanaweza kugundua kulingana na dalili zako, na hutahitaji vipimo vyovyote
Huenda wakahitaji kutazama ndani ya umio wako kwa bomba nyumbufu (endoskopia)
Ingawa ni nadra, madaktari huenda watahitaji kupima kiwango cha asidi kwenye umio wako kwa kutumia mirija nyembamba, inayonyumbulika yenye kitambuzi mwishoni (kipimo cha pH ya umio)
Wakati mwingine, madaktari wanaweza kupima misuli mwishoni mwa umio wako ili kuona ikiwa inafanya kazi (kupima shinikizo la umio)
Je, madaktari wanatibu vipi ugonjwa wa refluksi gastroesofajia?
Madaktari wanaweza kupendekeza hatua zifuatazo:
Usile vyakula vinavyofanya ugonjwa wa refluksi gastroesofajia kuzidi, kama vile chokoleti, mchuzi wa nyanya, vyakula vya mafuta au vya kukaanga, na viungo vya saladi vilivyo na siki.
Usinywe pombe, kahawa, na vinywaji vyenye asidi, kama vile kola na juisi ya machungwa
Epuka kula kwa saa 2 hadi 3 kabla ya kulala
Usivute sigara
Inua kichwa cha kitanda chako kwa takribani inchi 6
Kupunguza uzani ikiwa una uzani mkubwa kupita kiasi
Hatua hizi zisiposaidia, unaweza kuhitaji kumeza dawa za kupunguza asidi tumboni.
Dawa zinazopunguza asidi ya tumbo ni vizuizi vya pampu ya protoni na vizuizi vya vipokezi cha H2
Utameza dawa kwa wiki 4 hadi 12 au zaidi ili umio wako upate muda wa kupoa
Madaktari wanaweza kupendekeza upasuaji dawa zisiposaidia. Upasuaji wa aina hiyo unaitwa upasuaji kufunga sehemu ya tumbo. Inahusisha daktari wa upasuaji kufunga sehemu ya tumbo lako chini ya umio, ambako huzuia chakula kilichopo tumboni kurudi.
