Melatonin, một hoocmon được sản xuất bởi tuyến tùng, điều chỉnh nhịp sinh học. Nó có thể được bắt nguồn từ động vật, nhưng hầu hết melatonin được sản xuất tổng hợp. Ở một số nước, melatonin được xem là một loại thuốc và được quy định như vậy.
(Xem thêm Overview of Dietary Supplements and National Institutes of Health (NIH): Melatonin.)
Các yêu cầu
Melatonin được sử dụng để điều chỉnh mẫu giấc ngủ trong thời gian ngắn, bao gồm cả đảo lộn thời gian và mất ngủ. Nghiên cứu trong sử dụng bổ sung melatonin cho những người bị ảnh hưởng bởi chứng rối loạn xúc động lưỡng cực, điều chỉnh mô hình giấc ngủ ở những người làm việc muộn theo ca và tái đồng bộ hóa của chu kỳ giấc ngủ/thức ở người mắc bệnh Alzheimer sớm đang được đánh giá.
Liều lượng tiêu chuẩn không được thiết lập và khoảng từ 0,5 đến 5 mg uống dùng 1 giờ trước khi đi ngủ bình thường vào ngày đi du lịch và 2 đến 4 đêm sau khi đến.
Melatonin cũng được sử dụng để kiểm soát lo lắng trước và sau phẫu thuật; 80% số bệnh nhân phẫu thuật cảm thấy lo lắng.
Bằng chứng
Một số bằng chứng khoa học hỗ trợ sử dụng melatonin để giảm thiểu ảnh hưởng của đảo lộn thời gian, đặc biệt là ở những người đi du lịch về phía đông hơn 2 đến 5 múi giờ (1-2).
Một phân tích tổng hợp gồm 19 nghiên cứu (1683 đối tượng) cho thấy ở trẻ em và người lớn melatonin để điều trị các rối loạn giấc ngủ ban đầu làm giảm thời gian đi vào giấc ngủ 7 phút, tăng thời gian ngủ thêm 8 phút (3). Một phân tích tổng hợp của các nghiên cứu chọn ngẫu nhiên có đối chứng đã cung cấp bằng chứng rằng melatonin làm giảm độ trễ khởi phát giấc ngủ ở bệnh nhân mất ngủ nguyên phát, có lợi cho bệnh nhân mắc hội chứng giai đoạn ngủ muộn và giúp điều chỉnh mô hình thức ngủ ở bệnh nhân mù (4). Một phân tích tổng hợp khác cho thấy melatonin mang lại lợi ích cho chứng rối loạn giấc ngủ thứ phát (mất ngủ thứ phát do hạn chế giấc ngủ) - cụ thể là nó làm giảm độ trễ khi bắt đầu giấc ngủ và tăng tổng thời gian ngủ, mặc dù nó không cải thiện hiệu quả giấc ngủ (5).
Một đánh giá có hệ thống của Cochrane về các can thiệp dược lý đối với buồn ngủ và rối loạn giấc ngủ do làm việc theo ca đã tìm thấy bằng chứng chất lượng thấp rằng melatonin (1 đến 10 mg) sau ca đêm có thể làm tăng thời gian ngủ trong giấc ngủ ban ngày thêm 24 phút và giấc ngủ ban đêm thêm 17 phút , so với giả dược (6).
Bằng chứng hỗ trợ sử dụng melatonin như là một trợ giấc ngủ ở người trưởng thành và trẻ em bị rối loạn tâm thần kinh (ví dụ, rối loạn phát triển tràn lan) ít mạnh. Tuy nhiên, trong 19 nghiên cứu chọn ngẫu nhiên có đối chứng, melatonin đã cải thiện đáng kể thời gian bắt đầu giấc ngủ, thời gian ngủ và thời gian thức sau khi bắt đầu ngủ ở trẻ em bị rối loạn phát triển thần kinh (7).
Một tổng quan hệ thống của Cochrane năm 2015 bao gồm 12 nghiên cứu liên quan đến 774 người. Đánh giá đã tìm thấy bằng chứng mạnh mẽ rằng melatonin tốt hơn giả dược trong việc giảm lo lắng trước khi phẫu thuật. Tuy nhiên, kết quả về lợi ích của melatonin trong việc giảm lo lắng sau phẫu thuật là không đồng nhất (8)..
Hàm lượng melatonin khác nhau trong các sản phẩm khác nhau (9).
Tác dụng phụ
Nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn, buồn ngủ và trầm cảm thoáng qua có thể xảy ra. Melatonin có thể làm trầm cảm nặng hơn.
Hướng dẫn năm 2015 của Học viện Y học về Giấc ngủ Hoa Kỳ khuyến nghị không nên sử dụng melatonin cho người cao tuổi bị sa sút trí tuệ (10). Melatonin có thể có hoạt tính ở người cao tuổi lâu hơn ở người trẻ tuổi và gây buồn ngủ ban ngày.
Một tác dụng bất lợi tiềm ẩn là trẻ em vô tình nuốt phải melatonin vì nó có sẵn và sử dụng rộng rãi trong các hộ gia đình (11).
Tương tác thuốc
Bằng chứng cho thấy melatonin có thể làm tăng tác dụng của warfarin, tăng nguy cơ chảy máu.
Melatonin có thể làm giảm tác dụng của thuốc chống động kinh và tăng nguy cơ co giật.
Melatonin có thể tăng cường tác dụng an thần của các loại thuốc như là thuốc benzodiazepin.
Melatonin có thể làm tăng tác dụng bất lợi của methamphetamine.
Fluvoxamine, estrogen và thuốc kháng sinh quinolone có thể làm tăng nồng độ melatonin. Carbamazepine và rifampin có thể làm giảm nồng độ melatonin.
(Xem thêm bảng Một số tương tác giữa thuốc và thực phẩm chức năng có thể xảy ra.)
Tài liệu tham khảo
1. Melatonin for jet lag. Drug Ther Bull 58(2):21-24, 2020 doi: 10.1136/dtb.2019.000074
2. Buscemi N, Vandermeer B, Pandya R, et al: Melatonin for treatment of sleep disorders. Evid Rep Technol Assess (Summ) (108):1-7, 2004 doi:10.1037/e439412005-001
3. Ferracioli-Oda E, Qawasmi A, Bloch MH: Meta-analysis: melatonin for the treatment of primary sleep disorders. PLoS One 8(5):e63773, 2013 doi: 10.1371/journal.pone.0063773
4. Auld F, Maschauer EL, Morrison I, et al: Evidence for the efficacy of melatonin in the treatment of primary adult sleep disorders. Sleep Med Rev 34:10-22, 2017 doi: 10.1016/j.smrv.2016.06.005
5. Li T, Jiang S, Han M, et al: Exogenous melatonin as a treatment for secondary sleep disorders: a systematic review and meta-analysis. Front Neuroendocrinol 52:22-28, 2019 doi: 10.1016/j.yfrne.2018.06.004
6. Liira J, Verbeek JH, Costa G, et al. Pharmacological interventions for sleepiness and sleep disturbances caused by shift work. Cochrane Database Syst Rev (8):CD009776, 2014 doi:10.1002/14651858.CD009776.pub2
7. McDonagh MS, Holmes R, Hsu F: Pharmacologic treatments for sleep disorders in children: a systematic review. J Child Neurol 34(5):237-247, 2019. doi: 10.1177/0883073818821030
8. Hansen MV, Halladin NL, Rosenberg J, Gögenur I, Møller AM. Melatonin for pre- and postoperative anxiety in adults. Cochrane Database Syst Rev (4):CD009861, 2015 doi:10.1002/14651858.CD009861.pub2
9. Erland LA, Saxena PK. Melatonin natural health products and supplements: presence of serotonin and significant variability of melatonin content. J Clin Sleep Med 13(2):275-281, 2017 doi:10.5664/jcsm.6462
10. Auger RR, Burgess HJ, Emens JS, Deriy LV, Thomas SM, Sharkey KM. Clinical Practice Guideline for the Treatment of Intrinsic Circadian Rhythm Sleep-Wake Disorders: Advanced Sleep-Wake Phase Disorder (ASWPD), Delayed Sleep-Wake Phase Disorder (DSWPD), Non-24-Hour Sleep-Wake Rhythm Disorder (N24SWD), and Irregular Sleep-Wake Rhythm Disorder (ISWRD). Bản cập nhật cho năm 2015: An American Academy of Sleep Medicine Clinical Practice Guideline. J Clin Sleep Med 11(10):1199-1236, 2015 doi:10.5664/jcsm.5100
11. Lelak K, Vohra V, Neuman MI, et al: Pediatric melatonin ingestions - United States, 2012-2021. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 71(22):725-729, 2022 doi:10.15585/mmwr.mm7122a1
Thông tin thêm
Tài nguyên bằng tiếng Anh sau đây có thể hữu ích. Vui lòng lưu ý rằng CẨM NANG không chịu trách nhiệm về nội dung của tài liệu này.
National Institutes of Health (NIH), National Center for Complementary and Integrative Health: General information on the use of melatonin as a dietary supplement