Cách điều trị chảy máu cam ở mũi trước bằng đốt

• Chảy máu mũi trước từ một vị trí có thể nhìn thấy rõ ràng

• Ép mũi không thể cầm máu mũi

Các vị trí chảy máu mũi trước thường rõ ràng khi khám trực tiếp. Nếu không thấy rõ vị trí và chỉ chảy máu cam 1 hoặc 2 lần thì không cần kiểm tra thêm. Nếu chảy máu tiếp tục hoặc tái phát và không thấy vị trí chảy máu, có thể cần phải sử dụng phương pháp nhét bấc mũi trước.

Chống chỉ định tuyệt đối

• Không có khả năng nhìn thấy nguồn chảy máu

Các thủ thuật được mô tả ở đây là dành cho chảy máu cam tự phát hoặc do chấn thương nhẹ. Chảy máu cam ở những bệnh nhân bị chấn thương mặt đáng kể nên được bác sĩ chuyên khoa xử trí.

Chống chỉ định tương đối

• Bệnh nhân có máy tạo nhịp tim và/hoặc máy khử rung tim có thể cần phải có tư vấn về tim mạch trước khi tiến hành đốt điện đơn cực.

• Những bệnh nhân được cấy điện cực ốc tai có thể không thực hiện được việc đốt điện cực đơn cực.

• Tổn thương hoặc thủng vách ngăn mũi, đặc biệt là do cố gắng đốt nhiều lần, quá mạnh hoặc hai bên

• Dính trong mũi

• Găng tay, khẩu trang và áo choàng

• Áo choàng hoặc săng mổ cho bệnh nhân

• Nguồn hút và ống thông có đầu hút Frazier và/hoặc các ống thông hút có đầu hút khác

• Gạc bọt biển vô trùng

• Chậu đựng chất nôn

• Ghế có tựa đầu hoặc ghế chuyên khoa tai mũi họng (ENT)

• Nguồn sáng và gương trên đầu hoặc đèn pha với chùm sáng hẹp có thể điều chỉnh

• Mỏ vịt

• Que đè lưỡi

• Ống thông hút đầu Frazier

• Que nitrat bạc hoặc đốt điện

• Thuốc mỡ kháng sinh (ví dụ: bacitracin)

• Hỗn hợp thuốc gây tê/co mạch tại chỗ (ví dụ: 4% cocain, 1% tetracaine hoặc 4% lidocain cộng với 0,5% oxymetazoline) hoặc thuốc co mạch tại chỗ đơn thuần (ví dụ: xịt oxymetazoline 0,5%)

• Tăm bông hoặc gạc

• Hỏi về việc sử dụng thuốc chống đông máu hoặc thuốc chống kết tập tiểu cầu.

• Kiểm tra công thức máu (CBC), thời gian prothrombin (PT) và thời gian thromboplastin riêng phần (PTT) nếu có các triệu chứng hoặc dấu hiệu của rối loạn chảy máu hoặc bệnh nhân bị chảy máu cam nặng hoặc tái phát.

• Đám rối Kiesselbach là một vùng đầu nguồn mạch máu trên vách ngăn mũi trước, là vị trí phổ biến nhất của chảy máu cam ở mũi trước.

• Bệnh nhân nên ngồi thẳng lưng ở tư thế hít mùi, đầu ngửa, tốt nhất là trên ghế chuyên khoa tai mũi họng. Vùng chẩm của bệnh nhân cần được kê lên để ngăn ngừa di chuyển đột ngột về phía sau. Lý tưởng là mũi của bệnh nhân phải ngang với mắt của thầy thuốc.

• Bệnh nhân nên giữ chậu đựng chất nôn để thu gom máu đang tiếp tục chảy ra hoặc chất nôn (ví dụ, máu nôn ra do nuốt phải).

• Cho bệnh nhân xì mũi nhẹ nhàng để loại bỏ cục máu đông, hoặc hút hốc mũi thật cẩn thận.

• Dùng ngón tay trỏ của bạn tựa vào mũi của bệnh nhân để đưa mỏ vịt mũi vào và tay cầm song song với sàn nhà (để các lưỡi mở theo chiều dọc).

• Từ từ mở mỏ vịt và kiểm tra mũi bằng cách sử dụng đèn đầu sáng hoặc gương đầu, để một tay tự do để thực hiện thao tác hút hoặc dụng cụ.

• Sử dụng ống thông hút có đầu Frazier để loại bỏ máu và cục máu đông che khuất tầm nhìn.

• Tìm máu chảy từ vách ngăn trước trong khu vực đám rối Kiesselbach và tìm máu chảy từ sau mũi.

• Bôi hỗn hợp thuốc gây tê/co mạch tại chỗ: Cho khoảng 3 mL dung dịch cocain 4% hoặc lidocain 4% với oxymetazoline vào cốc thuốc nhỏ và ngâm 2 hoặc 3 miếng bông gạc trong dung dịch đó và nhét các miếng bông gạc này vào mũi, xếp chồng lên nhau theo chiều dọc (hoặc xịt vào đó một loại thuốc co mạch tại chỗ như oxymetazoline và đặt thuốc tê chỉ chứa thuốc tê tại chỗ).

• Để yên thuốc bôi tại chỗ trong 10 đến 15 phút để cầm máu hoặc giảm chảy máu, gây tê và giảm sưng niêm mạc.

• Chỉ sử dụng que nitrat bạc để đốt vết thương khi tình trạng co mạch đã có tác dụng cầm máu và thấy rõ vết chảy máu. Đặt đầu que bạc nitrat lên vết thương và lăn đầu que lên vết chảy máu từ 4 đến 5 giây cho đến khi hình thành mảng mô chết đóng vảy. Việc này sẽ làm cho niêm mạc có màu xám.

• Lau sạch hoặc hút bớt lượng bạc nitrat dư thừa để tránh đốt thêm ở vị trí này hoặc ở các vị trí khác trong mũi.

• Bệnh nhân thường hắt hơi sau khi đốt bằng bạc nitrat, có thể bắt đầu chảy máu (và máu bắn tung tóe vào người thực hiện), cần phải đốt lại.

• Nếu sử dụng phương pháp đốt điện, đặt đầu dụng cụ lên vùng niêm mạc đang chảy máu và dùng dòng điện cầm máu trong vài giây cho đến khi nhìn thấy niêm mạc cháy thành than. Nếu sử dụng phương pháp đốt nhiệt, đặt đầu nóng của thiết bị lên vùng chảy máu trong vài giây cho đến khi niêm mạc cháy thành than. Thời gian đốt điện kéo dài, đốt trên diện rộng hoặc sử dụng đốt hai bên trên vách ngăn mũi có thể dẫn đến tổn thương mô bao gồm hoại tử vách ngăn dẫn đến thủng. Những nguy cơ khác bao gồm nhiễm trùng và để lại sẹo.

• Nếu đốt điện không cầm máu sau 2 lần thử thì nên sử dụng một kỹ thuật khác, chẳng hạn như nhét bấc mũi.

• Sau khi cầm máu thành công, hãy bôi thuốc mỡ kháng sinh (chẳng hạn như bacitracin) lên vùng da bị đốt.

• Khuyên bệnh nhân không dùng aspirin hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAID) trong 4 ngày sau khi điều trị chảy máu cam.

• Cần phải bôi khu vực bị đốt bằng vaselin từ 2 đến 3 lần/ngày trong 3 đến 5 ngày.

• Khuyên bệnh nhân rằng nếu chảy máu tái phát, phải bịt kín lỗ mũi trong 20 phút không bị ngắt quãng. Xịt mũi oxymetazoline trước khi bịt lỗ mũi có thể giúp kiểm soát chảy máu. Nếu điều này không cầm máu được hoặc chảy nhiều máu, bệnh nhân nên quay lại khoa cấp cứu.

• Không mở mỏ vịt mũi theo hướng ngang hoặc sử dụng mỏ vịt mũi theo cách không được hỗ trợ. (Chống một ngón tay của bàn tay đang cầm mỏ vịt lên má hoặc mũi của bệnh nhân.)

• Tránh đốt quá sâu niêm mạc. Đốt bằng bạc nitrat ít có khả năng bị cháy quá sâu và được ưu tiên hơn trong phương pháp đốt điện.

• Không nên đốt vách ngăn mũi hai bên vì làm như vậy sẽ làm tăng nguy cơ chấn thương và thủng vách ngăn.

• Nâng ghế của bệnh nhân ngang tầm mắt sẽ giúp cho lưng của bác sĩ đỡ bị mỏi hơn so với tư thế cúi xuống.

• Khi sử dụng que nitrat bạc, hãy ấn nhẹ nhàng chứ không ấn mạnh để tránh đốt quá sâu.

• Khi sử dụng nitrat bạc, hãy bắt đầu từ ngoại biên xung quanh vị trí chảy máu và đốt hướng về trung tâm. Tránh đốt các vùng niêm mạc lớn.

• Kiểm tra lại khoang mũi từ 10 đến 15 phút sau khi hoàn tất ca phẫu thuật để chắc chắn rằng tình trạng chảy máu vẫn chưa tái phát.