COVID-19, một bệnh do chủng coronavirus SARS-CoV-2 mới gây ra, có thể xuất hiện với tổn thương thận cấp tính (AKI), đặc biệt là ở những bệnh nhân bị bệnh nguy kịch.
(Xem thêm Tổn thương thận cấp tính và COVID-19.)
Sự hiện diện của tổn thương thận cấp tính làm tăng nguy cơ tử vong ở bệnh nhân COVID-19 (1). Trong một tổng quan hệ thống và phân tích tổng hợp, tỷ lệ mắc AKI là 17%, mặc dù tỷ lệ này thay đổi từ 0,5% đến 80% giữa các nghiên cứu riêng lẻ tùy thuộc vào vị trí địa lý và số lượng bệnh nhân nguy kịch. Trong phân tích tổng hợp này, tỷ lệ tử vong chung là 11% và AKI làm tăng nguy cơ tử vong; sử dụng liệu pháp thay thế thận nói chung là 5% (2).
Mặc dù dữ liệu còn mới và đang phát triển, nhưng cho đến nay, những yếu tố sau được mô tả là yếu tố nguy cơ độc lập đối với AKI do COVID-19 (3):
Tuổi
Chủng tộc (người da đen cao hơn)
Bệnh tiểu đường
Béo phì
Tăng huyết áp
Bệnh tim mạch
Chức năng thận ở lần khám ban đầu thấp
Thông khí cơ học
Sốc cần dùng thuốc vận mạch
Các nghiên cứu ban đầu cho thấy sinh lý bệnh của tổn thương thận cấp tính có thể là do thiếu máu cục bộ trong quá trình nhiễm trùng huyết, phản ứng viêm hệ thống với vi rút và khả năng gây độc trực tiếp của vi rút đối với thận. Mô bệnh học thận thường cho thấy hoại tử ống thận cấp tính (ATN) và ít phổ biến hơn là xơ hóa cầu thận ổ cục bộ (FSGS; [4]) hoặc nhồi máu thận.
Biểu hiện của tổn thương thận cấp tính ở bệnh nhân COVID-19 tương tự như biểu hiện của các nguyên nhân nhiễm trùng khác, bao gồm tăng creatinin, thiểu niệu hoặc vô niệu, và trong một số trường hợp có protein niệu (bao gồm cả ngưỡng hội chứng thận hư) và đái máu (1). Điều trị tập trung vào chăm sóc hỗ trợ, bao gồm tối ưu hóa thể tích nội mạch (cân bằng với nguy cơ phù phổi ở bệnh nhân suy hô hấp), theo dõi điện giải và có thể là lọc máu. Do tăng nguy cơ hình thành huyết khối trong đường ống lọc máu, bệnh nhân cần phải chạy thận nhân tạo được điều trị bằng thuốc chống đông máu trừ khi có chống chỉ định do nguy cơ chảy máu. Kiểm soát nhiễm trùng là điều quan trọng hàng đầu.
Tài liệu tham khảo chung
1. Chan L, Chaudhary K, Saha A, et al: AKI in hospitalized patients with COVID-19. J Am Soc Nephrol 32(1):151-160, 2021. doi: 10.1681/ASN.2020050615
2. Robbins-Juarez SY, Qian L, King KL, Set al: Kết quả của bệnh nhân mắc COVID-19 và tổn thương thận cấp tính: A systematic review and meta-analysis. . Kidney Int Rep 5(8):1149-1160, 2020.
3. Hirsch JS, Ng JH, Ross DW, et al: Acute kidney injury in patients hospitalized with COVID-19. Kidney Int 98(1):209-218, 2020. doi:https://doi.org/10.1016/j.kint.2020.05.006
4. Santoriello D, Khairallah P, Bomback AS, et al: Postmortem kidney pathology findings in patients with COVID-19. J Am Soc Nephrol 31(9):2158-2167, 2020. doi: 10.1681/ASN.2020050744