Đặt ống thông niệu đạo là phương pháp tiêu chuẩn để tiếp cận nước tiểu trong bàng quang. Một ống thông mềm được đưa ngược dòng qua niệu đạo vào bàng quang. Có một số loại ống thông. Nếu không thể đi qua được niệu đạo, thì cần phải đặt ống thông bàng quang trên xương mu.
(Xem thêm Đặt ống thông bàng quang.)
Chỉ định đặt ống thông niệu đạo ở nữ giới
Làm giảm bí tiểu cấp tính hoặc mạn tính, chẳng hạn như do tắc nghẽn niệu đạo (bệnh thậntắc nghẽn) hoặc bàng quang thần kinh
Điều trị tiểu tiện không tự chủ
Theo dõi lượng nước tiểu
Đo lượng thể tích nước tiểu tồn dư sau khi đi tiểu
Lấy nước tiểu vô trùng để nuôi cấy
Rửa hoặc bơm thuốc vào bàng quang
Chống chỉ định đặt ống thông niệu đạo ở nữ giới
Chống chỉ định tuyệt đối
không
Chống chỉ định tương đối
Tiền sử bị hẹp niệu đạo
Nhiễm trùng đường tiết niệu hiện có (UTI)
Tái tạo niệu đạo trước đây
Nghi ngờ chấn thương niệu đạo*
Phẫu thuật tiết niệu gần đây
Tiền sử khó đặt ống thông
*Có thể nghi ngờ chấn thương niệu đạo sau chấn thương bằng vật tầy nếu bệnh nhân có máu ở lỗ niệu đạo (dấu hiệu quan trọng nhất), không thể đi tiểu, hoặc bầm máu và/hoặc phù nề ở tầng sinh môn hoặc ở môi âm hộ. Trong những trường hợp như vậy, nên loại trừ đứt niệu đạo bằng chẩn đoán hình ảnh (ví dụ: bằng chụp niệu đạo ngược dòng và đôi khi là nội soi bàng quang) trước khi đặt ống thông niệu đạo.
Các biến chứng của đặt ống thông niệu đạo ở nữ giới
Các biến chứng bao gồm
Chấn thương niệu đạo hoặc chấn thương bàng quang biểu hiện bằng chảy máu hoặc đái máu vi thể (phổ biến)
Nhiễm trùng đường niệu (phổ biến)
Ống thông lạc đường
Sẹo và hẹp
Thiết bị đặt ống thông niệu đạo ở nữ giới
Các bộ dụng cụ đóng gói sẵn thường được sử dụng nhưng các mục riêng lẻ cần thiết bao gồm
Săng mổ và găng tay vô trùng
Povidon-iốt
Gạc bôi, gạc vô trùng hoặc bông gòn
Chất bôi trơn hòa tan trong nước
Ống thông niệu đạo (cỡ ống thông Foley của Pháp cỡ 16 phù hợp với hầu hết phụ nữ trưởng thành)*
Xy lanh 10 mL có nước (để bơm bóng catheter)
Thiết bị thu thập vô trùng có ống
* Hệ thống ống thông kín giúp giảm thiểu nhiễm trùng dường tiết niệu liên quan đến ống thông.
Những cân nhắc bổ sung trong đặt ống thông niệu đạo ở nữ giới
Cần có kỹ thuật vô trùng để ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu.
Giải phẫu liên quan trong đặt ống thông niệu đạo ở nữ giới
Lỗ niệu đạo của phụ nữ xuất hiện như một khe trước-sau nằm trước lỗ âm đạo và phía sau âm vật khoảng 2,5 cm. Nếu lỗ này ở trên thụt vào trong âm đạo, như có thể xảy ra ở phụ nữ cao tuổi, thì thường có thể sờ thấy nó ở đường giữa như một gò mềm được bao quanh bởi một vòng mô rắn quanh niệu đạo.
Xác định tư thế đặt ống thông niệu đạo ở nữ giới
Để bộc lộ âm hộ, đặt bệnh nhân ở tư thế nằm ngửa theo tư thế cắt sỏi hoặc tư thế ếch (hông và đầu gối gập một phần, gót chân đặt trên giường, hông gập thoải mái).
Mô tả từng bước đặt ống thông niệu đạo ở nữ giới
Đặt tất cả các thiết bị trong tầm với trên một trường vô trùng không bị ô nhiễm trên khay cạnh giường. Quý vị có thể đặt hộp đựng ống thông và hệ thống dẫn lưu giữa hai chân của bệnh nhân để có thể dễ dàng tiếp cận trong quá trình làm thủ thuật.
Nếu vẫn chưa làm xong, hãy lắp ống thông vào hệ thống thu gom và không làm rách niêm phong trừ khi cần phải có loại hoặc kích thước ống thông khác.
Kiểm tra bóng lưu xem có bị rò rỉ hay không bằng cách bơm căng bóng bằng nước.
Bôi chất bôi trơn vào đầu ống thông.
Thấm đẫm povidone i ốt vào tăm bông bôi, bông gòn hoặc miếng gạc.
Đặt săng mổ đã được ủ vô trùng lên khung chậu sao cho bộc lộ rõ âm hộ.
Nhẹ nhàng mở rộng môi âm hộ và để lộ lỗ niệu đạo bằng cách sử dụng bàn tay phụ của quý vị. Bàn tay này hiện đã bị nhiễm bẩn và không được rút khỏi môi âm hộ hoặc chạm vào bất kỳ dụng cụ nào trong suốt phần còn lại của thủ thuật.
Dùng từng miếng bông gòn thấm đẫm povidone i ốt để làm sạch khu vực xung quanh lỗ đó. Chuyển động theo hình tròn, bắt đầu từ lỗ niệu đạo và hướng ra ngoài. Vứt bỏ hoặc để riêng miếng gạc hoặc bông gòn mới bị nhiễm bẩn đó.
Giữ ống thông đã bôi trơn và nhẹ nhàng đưa nó qua niệu đạo bằng tay còn lại của quý vị. Nước tiểu phải chảy tự do vào ống thu gom. Nếu ống thông không may đi vào âm đạo, cần phải bỏ nó đi và sử dụng một ống thông mới.
Bơm phồng bóng bằng lượng nước được khuyến nghị, thường là 10 mL. Sức cản hoặc cơn đau có thể cho thấy bóng nằm trong niệu đạo chứ không phải ở bàng quang. Nếu vậy, hãy xì bóng, sau đó luồn nó vào hết cỡ trước khi bơm hơi lại.
Kéo bóng lên cho vừa khít với cổ bàng quang, sau khi bóng đã được bơm phồng, bằng cách rút từ từ ống thông cho đến khi cảm thấy có lực cản.
Chăm sóc sau đặt ống thông niệu đạo ở nữ giới
Bỏ săng phẫu thuật ra.
Cố định ống thông vào đùi bằng băng keo hoặc băng dính.
Treo túi ở vị trí thấp để nước tiểu có thể thoát ra ngoài nhờ trọng lực.
Cảnh báo và các lỗi thường gặp khi đặt ống thông niệu đạo ở nữ giới
Đảm bảo duy trì kỹ thuật vô trùng nghiêm ngặt trong suốt quá trình thực hiện để tránh nhiễm trùng đường tiết niệu.
Mẹo và thủ thuật đặt ống thông niệu đạo ở nữ giới
Thường thuận lợi hơn nếu có một người trợ giúp bộc lộ lỗ niệu đạo ở nữ giới, đặc biệt là những người béo phì hoặc những người bị sa cơ quan vùng chậu. Nhẹ nhàng kéo môi âm hộ lại để bộc lộ rõ hơn.