Một số nguyên nhân gây buồn nôn và nôn
Nguyên nhân | Những dấu hiệu gợi ý* | Tiếp cận chẩn đoán |
|---|---|---|
Các tình trạng bệnh lý ở đường tiêu hóa | ||
Chướng bụng Tăng nguy cơ sau phẫu thuật hoặc bị bệnh nặng hoặc bất thường về điện giải | Đánh giá lâm sàng Chụp X-quang hoặc chụp CT | |
Táo bón, giãn căng, chướng bụng Thường nôn ra mật, các vết sẹo phẫu thuật ở bụng, hoặc thoát vị | Chụp X-quang bụng phẳng và đứng | |
Nôn ói, tiêu chảy Khám bụng bình thường | Đánh giá lâm sàng | |
Liệt dạ dày nhẹ | Nôn ra thức ăn đã tiêu hoá một phần sau khi ăn vài giờ Thường ở bệnh nhân tiểu đường có đường huyết tăng hoặc sau phẫu thuật bụng | Chụp X-quang bụng phẳng và đứng Đôi khi chụp dạ dày lúc đói |
Buồn nôn từ nhẹ đến trung bình trong nhiều ngày, đôi khi có nôn Vàng da, chán ăn, mệt mỏi Đôi khi đau nhẹ khi sờ vào vùng gan | Aminotransferase, bilirubin, hiệu giá vi rút viêm gan huyết thanh | |
Thủng tạng rỗng hoặc bụng cấp tính khác (ví dụ: viêm ruột thừa, viêm túi mật, viêm tụy) | Đau bụng đáng kể Các dấu hiệu phúc mạc thường gặp | Xem thêm Đau bụng cấp tính |
Ăn phải chất độc (rất nhiều) | Thường rõ ràng dựa trên bệnh sử | Thay đổi theo chất gây nghiện |
Các rối loạn ở hệ thần kinh trung ương (CNS) | ||
U não | Chóng mặt và/hoặc nhức đầu Đôi khi trạng thái tinh thần thay đổi và/hoặc thiếu hụt chức năng thần kinh khu trú | Chụp CT hoặc MRI đầu |
Sử dụng cần sa (hội chứng nôn quá mức dạng cần sa) | Buồn nôn dai dẳng, nôn và khó tiêu Thường cần phải sử dụng cần sa lâu dài Giảm đau bằng cách tắm nước nóng hoặc cai cần sa | Đánh giá lâm sàng Sàng lọc sử dụng thuốc phiện bằng nước tiểu |
Rõ ràng dựa trên bệnh sử | Chụp CT đầu | |
Xuất huyết ở hệ thần kinh trung ương | Khởi phát đau đầu đột ngột, thay đổi trạng thái tâm thần Thường có các dấu hiệu màng não | Chụp CT đầu Chọc dò tủy sống nếu CT bình thường |
Nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương | Đau đầu tăng dần Thường có các dấu hiệu màng não, thay đổi trạng thái tâm thần Đôi khi có ban xuất huyết* do nhiễm khuẩn huyết do não mô cầu | Chụp CT đầu Chọc dò tủy sống |
Tăng áp lực nội sọ (ví dụ: do khối máu tụ hoặc khối u) | Đau đầu, thay đổi trạng thái tâm thần Đôi khi thiếu các dấu hiệu thần kinh khu trú | Chụp CT đầu |
Chóng mặt, rung giật nhãn cầu, các triệu chứng trầm trọng hơn khi di chuyển Đôi khi ù tai | ||
Đau đầu đôi khi xuất hiện trước hoặc đi kèm với tiền triệu thần kinh hoặc sợ ánh sáng Tiền sử thường xuyên có các cơn đau tương tự tái phát Trên những bệnh nhân bị chứng đau nửa đầu, có thể bị các rối loạn khác ở hệ thần kinh trung ương | Đánh giá lâm sàng Chụp CT đầu và cột sống thắt lưng được cân nhắc nếu đánh giá không rõ ràng | |
Rõ ràng dựa trên bệnh sử | Đánh giá lâm sàng | |
Các rối loạn do tâm lý gây ra (ví dụ: chán ăn và chứng chán ăn tâm thần) | Xảy ra khi căng thẳng Ăn thức ăn được coi là kinh tởm | Đánh giá lâm sàng |
Tình trạng bệnh lý toàn thân | ||
Ung thư tiến triển (độc lập với hóa trị hoặc tắc ruột) | Rõ ràng dựa trên bệnh sử | Đánh giá lâm sàng |
Tiểu nhiều, khát nhiều Thường mất nước đáng kể Có hoặc không có tiền sử bị bệnh đái tháo đường | Glucose, điện giải, ceton huyết thanh | |
Tác dụng bất lợi hoặc độc tính của thuốc hoặc thuốc phiện bất hợp pháp | Rõ ràng dựa trên bệnh sử | Thay đổi theo chất gây nghiện |
Suy gan hoặc suy thận | Thường rõ ràng dựa trên bệnh sử Run vỗ cánh Thường bị vàng da trên bệnh gan tiến triển, mùi ure huyết trên bệnh nhân suy thận | Các xét nghiệm chức năng gan và thận Nồng độ amoniac trong máu |
Mang thai | Thường xảy ra vào buổi sáng hoặc khởi phát do thức ăn Khám thấy bình thường (có thể có mất nước) | Thử thai |
Rõ ràng dựa trên bệnh sử | Đánh giá lâm sàng | |
Đau dữ dội (ví dụ do sỏi thận) | Các nguyên nhân đa dạng | Đánh giá lâm sàng |
* Đôi khi nôn mạnh (do bất kỳ rối loạn hoặc tình trạng bệnh lý nào gây ra) gây ra các chấm xuất huyết trên thân mình và mặt, có thể giống với chấm xuất huyết của nhiễm khuẩn huyết do não mô cầu. Bệnh nhân bị nhiễm khuẩn huyết do não mô cầu thường rất ốm yếu, trong khi những người có các chấm xuất huyết do nôn thường thể trạng khá tốt. | ||