Tuổi vị thành niên là khoảng thời gian từ thời thơ ấu đến tuổi trưởng thành. Đây là giai đoạn tăng trưởng thể chất và phát triển tâm lý xã hội nhanh chóng, dẫn đến cơ hội thúc đẩy sức khỏe cũng như các nguy cơ về sức khỏe. Nguy cơ có thể bao gồm
Phát triển tâm lý xã hội, bao gồm phát triển nhận thức, cảm xúc và xã hội, cũng như phát triển quyền tự chủ
Các vấn đề y tế, bao gồm béo phì, bệnh mới hoặc bệnh mạn tính và chấn thương
Các vấn đề sức khỏe phổ biến ở tuổi vị thành niên
Các nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật ở thanh thiếu niên ở Hoa Kỳ là các chấn thương không chủ ý (ví dụ: do súng, tai nạn xe cơ giới và quá liều ma túy) (1).
Chấn thương thể chất do chấn thương có chủ ý (giết người, tự sát) cũng rất phổ biến ở thanh thiếu niên. Ngoài ra, chấn động não có thể xảy ra do các hoạt động thể thao hoặc các hoạt động khác.
Sử dụng chất gây nghiện là một mối quan tâm đáng kể về sức khỏe nói chung và là một vấn đề quan trọng ở thanh thiếu niên. Giáo dục sức khỏe, phòng ngừa, sàng lọc và phát hiện sớm là cần thiết để tránh những hậu quả ngắn hạn và hậu quả dài hạn.
Rối loạn sức khỏe tâm thần thường gặp ở tuổi vị thành niên. Đại dịch COVID-19 và phản ứng toàn cầu đối với đại dịch này, bao gồm cả tình trạng gián đoạn về lịch trình ở nhà và trường học, đã ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tâm thần của thanh thiếu niên.
Các vấn đề về tình dục và sinh sản trở nên quan trọng khi thanh thiếu niên khám phá tình dục của họ và có thể tiếp xúc với những kỳ vọng hoặc hành vi tình dục từ bạn bè hoặc những người khác. Các vấn đề sức khỏe tình dục có thể bao gồm:
Phát triển các mối quan hệ thân mật lành mạnh
Thực hành tình dục an toàn
Lạm dụng tình dục hoặc các loại chấn thương tình dục khác
Thăm dò bản dạng giới cũng có thể xảy ra trong thời gian này.
May mắn thay, hầu hết thanh thiếu niên đều có sức khỏe thể chất và tinh thần tốt. Tuy nhiên, các bệnh nặng hoặc bệnh mạn tính có thể xảy ra ở thanh thiếu niên. Béo phì phổ biến ở thanh thiếu niên và thường liên quan đến các bệnh đi kèm, bao gồm tiểu đường, tăng huyết áp và rối loạn lipid máu. Ngoài ra, những tiến bộ y khoa đã dẫn đến thời gian sống thêm lâu hơn sau các bệnh nghiêm trọng ở trẻ nhỏ.
Tại Hoa Kỳ, khoảng 40% số thanh thiếu niên sống với một tình trạng bệnh lý mạn tính như hen suyễn, tiểu đường hoặc bệnh viêm ruột (2).
Mặc dù không phổ biến, ung thư xảy ra thường xuyên nhất ở thanh thiếu niên bao gồm bệnh bạch cầu, u lympho, sarcoma xương, sarcoma mô mềm (ví dụ: sarcoma cơ vân), khối u ở hệ thần kinh trung ương và ung thư tuyến giáp.
Tài liệu tham khảo
1. Goldstick JE, Cunningham RM, Carter PM. Current Causes of Death in Children and Adolescents in the United States. N Engl J Med. 2022;386(20):1955-1956. doi:10.1056/NEJMc2201761
2. U.S. Department of Health and Human Services (HHS) Data Resource Center for Child and Adolescent Health: 2018-2019 National Survey of Children's Health. Truy cập ngày 27 tháng 10 năm 2024.