Lưỡi câu có thể bị cắm ngập sâu trong lớp dưới da hoặc lớp cân của da.
Lưỡi câu sâu là lưỡi câu đã xuyên qua hoặc đi qua đường cong của lưỡi câu – mũi có ngạnh hướng song song hoặc thậm chí về phía bề mặt da và do đó không thể trực tiếp kéo ra được. Những lưỡi câu nông có kỹ thuật loại bỏ khác.
Chỉ định lấy lưỡi câu ở sâu
Lưỡi câu bị cắm ngập sâu trong da
Một lưỡi câu ở nhãn cầu cần phải do một chuyên gia xử trí.
Chống chỉ định lấy lưỡi câu ở sâu
không
Các biến chứng lấy lưỡi câu ở sâu
Nhiễm trùng
Hình thành u hạt mạn tính
Thiết bị dùng để lấy lưỡi câu ở sâu
Dung dịch tẩy rửa, chẳng hạn như povidone-iodine hoặc chlorhexidine
Kim 21 và 25 gauge
Ống tiêm 10 mL
Thuốc gây tê tại chỗ như lidocaine 1%
Dao mổ số 11
Kẹp hoặc kìm khỏe
Máy cắt dây khỏe (ví dụ: máy cắt đường chéo)
Giấy hoặc cốc nhựa nhỏ, không vô trùng
Găng tay không vô trùng
Giải phẫu liên quan trong lấy lưỡi câu ở sâu
Hiếm khi, các lưỡi câu bị cắm ngập trong hoặc gần các cấu trúc quan trọng (ví dụ: dây thần kinh, mạch, gân) phải được xem xét trong quá trình loại bỏ.
Tạo tư thế trong lấy lưỡi câu ở sâu
Bệnh nhân thoải mái, ánh sáng tốt, bộc lộ rõ lưỡi câu và kê vùng bị ảnh hưởng trên một bề mặt vững chắc
Mô tả từng bước trong lấy lưỡi câu ở sâu
Làm sạch vị trí đó, kể cả phần móc nhô ra, bằng dung dịch povidone-iodine hoặc dung dịch chlorhexidine.
Xác định vị trí của mũi lưỡi câu.
Đảm bảo rằng không có cấu trúc mạch thần kinh hoặc gân giữa mũi lưỡi câu và bề mặt da.
Tiêm thuốc gây tê cục bộ vào vùng trên và xung quanh điểm đó.
Dùng kìm hoặc kẹp lấy thân lưỡi câu và đưa ngạnh lưỡi câu qua bề mặt da đã được gây tê.
Che mũi lưỡi câu bằng cốc để giữ mũi lưỡi câu khi nó bay ra và cắt mũi và ngạnh của lưỡi câu bằng cách sử dụng kìm cắt dây mạnh (1).
Quay lại phần lưỡi câu còn lại, không ngạnh ra khỏi da.
Làm sạch vùng đó bằng xà bông và nước hoặc chất tẩy rửa vết thương kháng khuẩn nhẹ như chlorhexidine. Băng vết thương.
Tiêm vắc xin có chứa giải độc tố uốn ván (ví dụ: Td, Tdap) tùy thuộc vào tiền sử tiêm chủng của bệnh nhân (xem bảng Dự phòng uốn ván trong xử trí vết thương thường quy). Những bệnh nhân được chủng ngừa không đầy đủ cũng nên được tiêm globulin miễn dịch uốn ván 250 đơn vị tiêm bắp.
Chăm sóc sau khi lấy lưỡi câu ở sâu
Giữ vết thương sạch và khô và tháo băng sau 48 giờ.
Với vết thương ở chân, nâng cao chi và hạn chế vận động trong 1 đến 2 ngày.
Quay lại để đánh giá xem có tăng đau, đỏ, sưng hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng khác hay không.
Thuốc kháng sinh không được sử dụng theo thường quy, trừ khi bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch.
Không có dữ liệu nào ủng hộ việc sử dụng kháng sinh theo thường quy ngoại trừ có thể ở những bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch. Nếu được tiêm, hãy sử dụng cephalosporin thế hệ đầu tiên hoặc penicilin kháng penicilinase, hoặc cho những bệnh nhân có chống chỉ định với penicilin và cephalosporin, clindamycin, trimethoprim/sulfamethoxazole hoặc tetracycline.
Cảnh báo và lỗi thường gặp khi lấy lưỡi câu ở sâu
Hiếm khi, một cái lưỡi câu bị cắm ngập trong hoặc bên dưới một cấu trúc quan trọng, và phương pháp đẩy kim này có thể gây ra tổn thương đáng kể; thăm dò mở nên được thực hiện.
Như với tất cả các vết thương đâm thủng, có nguy cơ nhiễm trùng đáng kể.
Không che đầu lưỡi câu khi bị cắt sẽ khiến nó bay ra ở tốc độ cao, có nguy cơ gây thương tổn.
Mẹo và thủ thuật trong lấy lưỡi câu ở sâu
Lưỡi câu cá được làm bằng thép rất chắc chắn; máy cắt dây nhỏ và kéo cắt băng thường không đủ để cắt lưỡi câu.
Nếu các phương pháp khác không thành công, có thể cần phải rạch một đường hình elip xung quanh lối vào của lưỡi câu đó.
Trước khi loại bỏ lưỡi câu bị cắm ngập trong mô dưới móng, hãy sử dụng phong bế ngón tay. Một số trường hợp cần loại bỏ móng hoặc một phần của móng để bộc lộ lưỡi câu.
Tài liệu tham khảo
1. Ahmad Khan H, Kamal Y, Lone AU: Fish hook injury: Removal by "push through and cut off" technique: A case report and brief literature review. Trauma Mon 19(2):e17728, 2014. doi: 10.5812/traumamon.17728