Viêm họng mụn nước là một rối loạn sốt do enterovirus gây ra, đặc biệt là coxsackievirus nhóm A. Nhiễm trùng gây ra các tổn thương mụn nước và loét ở niêm mạc hầu họng sau.
Viêm họng mụn nước có khuynh hướng gây dịch, phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ em. (Xem thêm Tổng quan về nhiễm khuẩn Enterovirus.)
Các triệu chứng của viêm họng mụn nước
Viêm họng mụn nước có đặc trưng là sốt đột ngột với đau họng, nhức đầu, chán ăn, và đau cổ. Trẻ sơ sinh có thể bị chảy nước dãi hoặc nôn.
Trong vòng 2 ngày sau khi khởi phát, có thể tới 20 ngày (trung bình là 4-5) xuất hiện ban sẩn máu xám đường kính 1-2 mm và tạo bọng nước với quầng đỏ. Chúng xảy ra thường xuyên tại trụ amydal nhưng cũng có trên khẩu cái mềm, amydal, lưỡi gà hoặc lưỡi. Trong 24 giờ tiếp theo, các tổn thương sẽ trở nên loét nông, hiếm khi đường kính > 5 mm và hồi phục trong vòng từ 1 đến 7 ngày.
© Springer Science+Business Media
Khó nuốt, chảy nước dãi và từ chối ăn/uống bằng miệng có thể dẫn đến mất nước, nhưng biến chứng của viêm họng mụn nước lại không phổ biến.
Khả năng miễn dịch lâu dài với chủng gây bệnh sẽ xuất hiện, nhưng bệnh vẫn có thể tái phát do các loại enterovirus khác gây ra.
Chẩn đoán viêm họng mụn nước
Bệnh sử và khám lâm sàng
Chẩn đoán hội chứng lâm sàng của viêm họng mụn nước dựa trên các triệu chứng và tổn thương đặc trưng ở miệng.
Xét nghiệm chẩn đoán xác định nguyên nhân gây ra do enterovirus thường không bắt buộc nhưng có thể thực hiện bằng cách
Phát hiện virus từ các tổn thương bằng phản ứng chuỗi phiên mã ngược-polymerase
Ít phổ biến hơn, phân lập vi rút từ các tổn thương bằng cách nuôi cấy hoặc chứng minh sự gia tăng nồng độ kháng thể đặc hiệu
Loét áp tơ tái phát có thể xuất hiện tương tự. Hiếm khi, loét miệng Bednar xảy ra ở hầu họng nhưng thường không có triệu chứng toàn thân. Viêm miệng do herpes xảy ra rải rác và gây ra các vết loét lớn hơn, dai dẳng hơn và nhiều hơn, thường gặp ở vùng hầu họng trước hơn là viêm họng mụn nước. Coxsackievirus A10 gây viêm họng nổi hạch lympho, tương tự như vậy, ngoại trừ các nốt sần trở thành các hạt nâu vàng trắng 2-3 mm thay vì các phỏng nước và loét.
Điều trị viêm họng mụn nước
Giảm triệu chứng
Điều trị viêm họng mụn nước là điều trị triệu chứng và bao gồm kiểm soát đau, các biện pháp tại chỗ (xem điều trị viêm miệng) và bù nước. Vệ sinh tay cẩn thận, đặc biệt là xung quanh khu vực thay tã và đi ngoài, và tránh tiếp xúc với các tổn thương da hở và dịch tiết miệng (nước dãi) có thể giúp hạn chế sự lây lan.
