Bệnh tay chân miệng (HFMD)

Bệnh phổ biến nhất ở trẻ nhỏ. Diễn biến tương tự viêm họng mụn nước. (Xem thêm Tổng quan về nhiễm khuẩn Enterovirus.)

Trẻ em có đau họng, đau miệng và có thể chán ăn. Sốt là triệu chứng phổ biến. Các mụn nước phân bố trên niêm mạc má và lưỡi, lòng bàn tay và lòng bàn chân, và đôi khi, vùng tã quanh hậu môn/họng chậu; thông thường, các mụn nước của bệnh HFMD điển hình gây đau, nhưng lành tính và tồn tại trong thời gian ngắn (1).

Biểu hiện của bệnh tay, chân, miệng

Bệnh tay chân miệng (tổn thương ở miệng và mặt)

Bức ảnh này cho thấy các mụn nước trên lưỡi và quanh miệng của một bệnh nhân bị bệnh tay chân miệng.

BÁC SĨ P. MARAZZI/SCIENCE PHOTO LIBRARY

Bệnh tay chân miệng (tổn thương ở miệng)

Ảnh này cho thấy các tổn thương ở miệng xuất hiện dưới dạng vết trợt và vết loét với kích thước khác nhau trên nền ban đỏ sau khi mụn nước đã vỡ.

... đọc thêm

© Springer Science+Business Media

Bệnh tay chân miệng (tổn thương ở bàn tay)

Bức ảnh này cho thấy các mụn nước trên lòng bàn tay có ban đỏ bao quanh.

© Springer Science+Business Media

Bệnh tay chân miệng (tổn thương ở bàn chân)

Bức ảnh này cho thấy các mụn nước và các nốt đỏ trên lòng bàn chân của một bệnh nhân bị bệnh tay chân miệng.

THƯ VIỆN HÌNH ẢNH KHOA HỌC

Ngoại ban do vi rút Coxsackie A (Tổn thương ở bàn chân)

Hình ảnh này cho thấy một đứa trẻ bị bệnh tay chân miệng có mụn nước ở ngón chân chứa đầy nước trong.

BÁC SĨ P. MARAZZI/SCIENCE PHOTO LIBRARY

Bệnh tay chân miệng (tổn thương ở miệng và mặt)

Bức ảnh này cho thấy các mụn nước trên lưỡi và quanh miệng của một bệnh nhân bị bệnh tay chân miệng.

BÁC SĨ P. MARAZZI/SCIENCE PHOTO LIBRARY

Bệnh tay chân miệng (tổn thương ở miệng)

Ảnh này cho thấy các tổn thương ở miệng xuất hiện dưới dạng vết trợt và vết loét với kích thước khác nhau trên nền ban đỏ sau khi mụn nước đã vỡ.

... đọc thêm

© Springer Science+Business Media

Bệnh tay chân miệng (tổn thương ở bàn tay)

Bức ảnh này cho thấy các mụn nước trên lòng bàn tay có ban đỏ bao quanh.

© Springer Science+Business Media

Bệnh tay chân miệng (tổn thương ở bàn chân)

Bức ảnh này cho thấy các mụn nước và các nốt đỏ trên lòng bàn chân của một bệnh nhân bị bệnh tay chân miệng.

THƯ VIỆN HÌNH ẢNH KHOA HỌC

Ngoại ban do vi rút Coxsackie A (Tổn thương ở bàn chân)

Hình ảnh này cho thấy một đứa trẻ bị bệnh tay chân miệng có mụn nước ở ngón chân chứa đầy nước trong.

BÁC SĨ P. MARAZZI/SCIENCE PHOTO LIBRARY

HFMD không điển hình có thể có các đặc điểm bổ sung:

• Tổn thương bọng nước lan rộng

• Eczema coxsackium với các tổn thương tập trung ở vùng da bị chàm (2)

• Phát ban kiểu Gianotti-Crosti (tổn thương riêng rẽ, hồng ban phẳng đối xứng phân bố trên mặt, mông và mặt duỗi của chi)

• Tổn thương ban xuất huyết

Bong móng (rụng móng không đau) có thể xảy ra trong thời gian dưỡng bệnh. Bệnh thần kinh, chẳng hạn như viêm màng não vô khuẩn, viêm não hoặc viêm tủy mềm cấp tính (AFM), có thể kèm theo HFMD, đặc biệt là khi do EV-A71 gây ra.

Tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do EV-A71 cao hơn đáng kể so với các loại enterovirus khác. Một nhóm bệnh thần kinh liên quan đến EV-A71 đã được ghi nhận tại Hoa Kỳ vào năm 2018 (3, 4).

Chẩn đoán của HFMD thường dựa vào lâm sàng.

Điều trị HFMD là điều trị triệu chứng, bao gồm kiểm soát đau, các biện pháp tại chỗ (xem điều trị viêm miệng) và bù nước.

Vệ sinh tay cẩn thận, đặc biệt là xung quanh khu vực thay tã và đi ngoài, và tránh tiếp xúc với các tổn thương da hở và dịch tiết miệng (nước dãi) có thể giúp hạn chế sự lây lan. Ba loại vắc-xin EV-A71 bất hoạt hiện đang có sẵn ở Trung Quốc, nhưng chưa có loại nào được chấp thuận sử dụng tại Hoa Kỳ (5).