Glucosamine là tiền chất của nhiều thành phần cấu tạo sụn. Glucosamin sulfat hoặc glucosamine hydrochloride được chiết xuất từ chitin (trong vỏ của cua, sò và tôm) dưới dạng viên hoặc viên nang. Các nguồn sinh học thay thế bao gồm chuyển hóa từ nấm và E. coli (1) đang được nghiên cứu. Glucosamine thường được dùng phối hợp với Chondroitin sulfate.
(Xem thêm Tổng quan dinh dưỡng bổ sung.)
Các yêu cầu
Đối với viêm xương khớp, glucosamin có thể có tác dụng giảm đau và tác dụng điều trị. Cơ chế này vẫn chưa được biết. Glucosamine sunfat có cơ chế liên quan đến cải thiện tổng hợp glycosaminoglycan bằng các liên kết sulfat. Tất cả các loại glucosamine có liều dùng là 500 mg uống 3 lần/ngày.
Bằng chứng
Bằng chứng ủng hộ việc sử dụng glucosamine sulfate từ Rotta Research Laboratorium để điều trị thoái hóa khớp gối ở mức độ nhẹ đến trung bình khi dùng ít nhất 6 tháng (2-3). Các công thức khác vẫn cần được đánh giá nghiêm ngặt. Vai trò của glucosamine sulfate trong điều trị viêm xương khớp gối nặng hơn và viêm xương khớp ở những vị trí khác ít được xác định rõ hơn.
Thử nghiệm can thiệp viêm khớp Glucosamine/Chondroitin (GAIT), một thử nghiệm lâm sàng đa trung tâm, mù đôi, chọn ngẫu nhiên, có đối chứng giả dược trên 1583 bệnh nhân bị thoái hóa khớp có triệu chứng ở đầu gối, đã báo cáo rằng, dùng đơn trị liệu và phối hợp với chondroitin sulfat (400 mg x 3 lần/ngày), glucosamine hydrochloride (500 mg x 3 lần/ngày) không làm giảm đau hiệu quả ở tất cả các nhóm bệnh nhân. Tuy nhiên, một phân tích thăm khám tìm thấy giảm đau bằng liệu pháp kết hợp trong một nhóm bé các bệnh nhân đau đầu gối từ vừa đến nặng (4). Nhìn chung, mặc dù các nghiên cứu đã báo cáo rằng phối hợp giữa glucosamine và chondroitin mang lại lợi ích tối ưu nhất (5), nhưng Hiệp hội Thấp khớp/Viêm khớp Hoa Kỳ năm 2019 khuyến nghị không nên dùng glucosamine để điều trị bất kỳ dạng thoái hóa khớp nào, chủ yếu là do lo ngại về sự thiên vị do tài trợ của ngành và xuất bản (6). Tuy nhiên, Hiệp hội Châu Âu về Khía cạnh Kinh tế và Lâm sàng của Bệnh loãng xương, thoái hóa khớp và các bệnh về cơ xương (ESCEO) khuyến nghị dùng glucosamine theo đơn ở cấp độ dược phẩm cho thoái hóa khớp (7), nhưng Hiệp hội này khuyến nghị không nên phối hợp glucosamine với chondroitin và tuyên bố rằng chondroitin có thể cản trở sự hấp thụ của glucosamine.
Tác dụng phụ
Dị ứng (ở những bệnh nhân bị dị ứng động vật có vỏ và các dạng chiết xuất từ động vật có vỏ), khó tiêu, mệt mỏi, mất ngủ, nhức đầu, nhạy cảm với ánh sáng và thay đổi móng tay. Bệnh nhân mắc bệnh gan mạn tính cũng nên tránh dùng glucosamine nếu có thể, vì khả năng gây độc cho gan khi dùng glucosamine có hoặc không có chondroitin (8).
Tương tác thuốc
Theo báo cáo trường hợp và thông tin gửi cho Tổ chức Y tế Thế giới, glucosamine liều cao có thể tương tác với warfarin và dẫn đến bầm tím hoặc chảy máu. Không có tương tác thuốc quan trọng khác được biết đến.
Tài liệu tham khảo
1. Liu L, Liu Y, Shin HD, et al: Microbial production of glucosamine and N-acetylglucosamine: advances and perspectives. Appl Microbiol Biotechnol 97(14):6149-6158, 2013 doi: 10.1007/s00253-013-4995-6
2. Wu D, Huang Y, Gu Y, et al: Efficacies of different preparations of glucosamine for the treatment of osteoarthritis: a meta-analysis of randomised, double-blind, placebo-controlled trials. Int J Clin Pract 67(6):585-594, 2013 doi: 10.1111/ijcp.12115
3. Eriksen P, Bartels EM, Altman RD, et al: Risk of bias and brand explain the observed inconsistency in trials on glucosamine for symptomatic relief of osteoarthritis: a meta-analysis of placebo-controlled trials. Arthritis Care Res (Hoboken) 66(12):1844-1855, 2014 doi: 10.1002/acr.22376
4. Clegg DO, Reda DJ, Harris CL, et al: Glucosamine, chondroitin sulfate, and the two in combination for painful knee osteoarthritis. N Engl J Med 354(8):795-808, 2006 doi: 10.1056/NEJMoa052771
5. Hochberg MC, Martel-Pelletier J, Monfort J, et al: Combined chondroitin sulfate and glucosamine for painful knee osteoarthritis: a multicentre, randomised, double-blind, non-inferiority trial versus celecoxib. Ann Rheum Dis 75:37-44, 2016 doi:10.1136/annrheumdis-2014-206792
6. Kolasinski SL, Neogi T, Hochberg MC, et al: 2019 American College of Rheumatology/Arthritis Foundation guideline for the management of osteoarthritis of the hand, hip, and knee. Arthritis Care Res (Hoboken) 72(2):149‐162. doi:10.1002/acr.24131
7. Bruyère O, Honvo G, Veronese N, et al: An updated algorithm recommendation for the management of knee osteoarthritis from the European Society for Clinical and Economic Aspects of Osteoporosis, Osteoarthritis and Musculoskeletal Diseases (ESCEO). Semin Arthritis Rheum 49(3):337-350, 2019 doi:10.1016/j.semarthrit.2019.04.008
8. Cerda C, Bruguera M, Parés A: Hepatotoxicity associated with glucosamine and chondroitin sulfate in patients with chronic liver disease. World J Gastroenterol 19(32):5381-5384, 2013 doi: 10.3748/wjg.v19.i32.5381
Thông tin thêm
Tài nguyên bằng tiếng Anh sau đây có thể hữu ích. Vui lòng lưu ý rằng CẨM NANG không chịu trách nhiệm về nội dung của tài liệu này.
National Institutes of Health (NIH), National Center for Complementary and Integrative Health: Information on the use of glucosamine and chondroitin for osteoarthritis