Chứng đỏ da được định nghĩa là ban đỏ bao phủ hơn 70% diện tích bề mặt cơ thể. Nó thể hiện mức độ nghiêm trọng tối đa của các rối loạn da khác nhau. Chẩn đoán dựa vào hỏi bệnh và thăm khám. Điều trị bao gồm các biện pháp hỗ trợ và chăm sóc tại chỗ.
Nhiều bệnh lý ở da có thể dẫn đến đỏ da toàn thân, bao gồm:
Các loại viêm da khác nhau (ví dụ: viêm da cơ địa, viêm da tiếp xúc dị ứng, viêm da tiết bã nhờn)
U lympho tế bào T ở da (đặc biệt là hội chứng Sézary)
Chứng đỏ da có thể phát triển ở những bệnh nhân được biết là bị rối loạn da như những người trên, nhưng chứng đỏ da cũng có thể phát triển tự phát ở những bệnh nhân không có tiền sử các vấn đề về da trước đó.
Một thuật ngữ cũ hơn, hiện hiếm khi được sử dụng cho đỏ da toàn thân là viêm da tróc vảy. Tuy nhiên, viêm da tróc vẩy không phải là một bệnh viêm da. Mặc dù chứng đỏ da có thể là kết quả của bệnh viêm da, nó cũng có thể là kết quả của nhiều tình trạng da khác (viêm da không biểu bì).
(Xem thêm Định nghĩa viêm da.)
Triệu chứng và Dấu hiệu
Các triệu chứng của chứng đỏ da bao gồm khó chịu và ớn lạnh do tình trạng viêm lan rộng và mất nhiệt qua các vùng da rộng bị tăng tưới máu. Bệnh nhân bị đỏ da toàn thân có ban đỏ và bong tróc da lan tỏa.
Ngứa thường xuyên.
Chẩn đoán
Đánh giá lâm sàng
Chẩn đoán chứng đỏ da dựa vào hỏi bệnh và thăm khám. Việc xác định nguyên nhân có thể cần thử nghiệm rộng rãi.
Xét nghiệm máu (điện giải, công thức máu, protein C phản ứng, tốc độ máu lắng) có thể phát hiện mất cân bằng điện giải và tăng các chất chỉ điểm về viêm; tuy nhiên, những dấu hiệu này không đưa ra chẩn đoán được đỏ da toàn thân. Nếu đang xem xét u lympho tế bào T, có thể thực hiện các nghiên cứu sắp xếp lại thụ thể tế bào T để tìm kiếm sự mở rộng tế bào T đơn dòng trong da và/hoặc trong máu ngoại vi và đặc điểm của các phân nhóm tế bào T xâm nhập da và ngoại vi.
Kết quả sinh thiết da thường không đặc hiệu, đặc biệt ở những bệnh nhân không có tiền sử mắc các vấn đề về da và có thể cần phải sinh thiết lại. Khi chứng đỏ da phát triển ở những bệnh nhân không có tiền sử các vấn đề về da trước đó, sinh thiết ngay lập tức có thể không tiết lộ nguyên nhân.
Điều trị
Điều trị các rối loạn tiềm ẩn
Chăm sóc hỗ trợ (ví dụ: bù nước, điều chỉnh rối loạn điện giải)
Chăm sóc tại chỗ (ví dụ: thuốc làm mềm da)
Đôi khi dùng corticosteroid tại chỗ hoặc toàn thân
Ngừng hoặc thay đổi bất kỳ loại thuốc nào có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng đó
Chăm sóc da toàn diện được chỉ định. Điều trị nguyên nhân (bệnh tiên phát).
Chăm sóc hỗ trợ bao gồm việc điều chỉnh mất nước, điều chỉnh các bất thường điện giải và thiếu hụt chất dinh dưỡng, và chăm sóc vết thương toàn diện và băng lại để ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn.
Chăm sóc da bao gồm dùng chất làm mềm và tắm dung dịch bột yến mạch keo.
Thường sử dụng corticosteroid loại tác dụng yếu, tại chỗ (ví dụ, thuốc mỡ hydrocortisone từ 1 đến 2,5%). Corticosteroid theo đường toàn thân thường được sử dụng cho bệnh nặng và có thể làm giảm các triệu chứng. Tuy nhiên, corticosteroid tại chỗ hoặc corticosteroid theo đường toàn thân nên được sử dụng thận trọng vì thuốc này có thể làm trầm trọng thêm một số bệnh lý có thể là nguyên nhân gây ra đỏ da toàn thân.
Vì phản ứng thuốc thường không thể loại trừ chỉ dựa vào bệnh sử, nên có thể cần phải ngừng tất cả các loại thuốc hoặc những loại thuốc đáng ngờ nhất.
Tiên lượng
Tiên lượng phụ thuộc vào nguyên nhân.
Chứng đỏ da có thể đe dọa tính mạng; có thể cần nhập viện điều trị trong nhiều trường hợp.
Những điểm chính
Đỏ da toàn thân là tình trạng bệnh lý ngoài da rộng, không đồng nhất có mức độ nặng cao nhất.
Thường thì nguyên nhân cơ bản không rõ ràng ngay lập tức.
Các triệu chứng bao gồm ban đỏ lan rộng (> 70% diện tích bề mặt cơ thể) và thường ngứa.
Chẩn đoán dựa vào lâm sàng, nhưng xác định nguyên nhân cơ bản thường đòi hỏi xét nghiệm rộng rãi, bao gồm cả sinh thiết da.
Việc nhập viện thường là cần thiết vì bệnh này có thể đe dọa đến tính mạng.
Điều trị bao gồm chăm sóc hỗ trợ, chăm sóc da toàn diện và điều trị nguyên nhân.