Bệnh màng phổi, một dấu hiệu của sự phơi nhiễm amiăng, bao gồm sự hình thành các mảng màng phổi, vôi hoá, dày lên, xẹp phổi dạng nốt, dính, tràn dịch màng phổi và u trung biểu mô. Chẩn đoán được dựa trên bệnh sử và các kết quả chụp X-quang ngực hoặc CT. Điều trị là hỗ trợ.
(Xem thêm Tổng quan về các rối loạn liên quan đến amiăng và Tổng quan về bệnh phổi do môi trường và nghề nghiệp.)
Amiăng là một họ silicat xuất hiện tự nhiên có đặc tính cấu trúc và chịu nhiệt rất hữu ích trong vật liệu xây dựng và đóng tàu, phanh ô tô và một số vật liệu dệt. Có hai loại amiăng chính: serpentine (bao gồm chrysotile) và amphibole (bao gồm amosite, crocidolite, anthophyllite, tremolite và actinolite).
Amiăng có thể gây ra bệnh màng phổi khác ngoài ung thư trung biểu mô, bao gồm tràn dịch màng phổi, mảng màng phổi và dày màng phổi. Bệnh màng phổi không ác tính liên quan đến amiăng phổ biến hơn bệnh bụi phổi amiăng nhu mô và thường cần ít mức độ phơi nhiễm hơn để phát triển.
Bệnh màng phổi liên quan đến amiăng được chẩn đoán dựa trên tiền sử phơi nhiễm và kết quả chụp X-quang hoặc chụp CT ngực điển hình. Các mảng màng phổi hai bên và/hoặc vôi hóa cơ hoành hầu như là dấu hiệu bệnh lý của việc phơi nhiễm với amiăng trước đó. Chụp CT ngực nhạy hơn chụp X-quang ngực trong việc phát hiện các rối loạn màng phổi.
Tràn dịch màng phổi amiăng lành tính (BAPE) thường xảy ra một bên và xảy ra ≥ 10 năm sau lần phơi nhiễm đầu tiên với amiăng. Phân tích tràn dịch màng phổi cho thấy một quá trình tiết dịch và có thể là huyết thanh, huyết thanh hoặc máu. Đánh giá chẩn đoán nên được thực hiện để loại trừ ung thư. BAPE có thể khỏi theo thời gian và không dự đoán được nguy cơ ung thư. Bệnh nhân cần được theo dõi sự phát triển của các tình trạng khác liên quan đến amiăng.
Các mảng màng phổi rời rạc thường ảnh hưởng đến màng phổi đỉnh hai bên và các vùng lân cận cơ hoành. Các đỉnh và góc sườn hoành có xu hướng không bị ảnh hưởng. Vôi hóa mảng bám là phổ biến. Chụp CT ngực có thể phân biệt bệnh màng phổi với bệnh nhu mô và mỡ màng phổi. Thời gian chờ từ khi phơi nhiễm đến khi phát triển mảng màng phổi thường ≥ 20 năm. Các mảng màng phổi là dấu hiệu cho thấy mức độ phơi nhiễm amiăng đáng kể; do đó, bệnh nhân có mảng màng phổi cần được theo dõi sự phát triển của các bệnh khác liên quan đến amiăng.
Hình ảnh do bác sĩ David W. Cugell cung cấp
Hình ảnh do bác sĩ David W. Cugell cung cấp
Mức độ dày lên lan tỏa ảnh hưởng đến màng phổi tạng cũng như màng phổi thành và có thể là một phản ứng không đặc hiệu đối với tràn dịch màng phổi. Dày màng phổi lan tỏa có thể gây ra khiếm khuyết hạn chế, có thể có triệu chứng.
Xẹp phổi dạng nốt tròn là một biểu hiện lành tính của dày màng phổi, trong đó màng phổi lõm vào nhu mô, gây ra xẹp phổi. Trên chụp X-quang và chụp CT ngực, xẹp phổi hình tròn thường xuất hiện dưới dạng một khối dạng đường cong, giống sẹo, thường ở vùng dưới phổi và cần được phân biệt với ung thư phổi.