Tỷ lệ sử dụng thuốc theo đơn tăng đáng kể theo độ tuổi. Dữ liệu khảo sát từ năm 2010–2011 chỉ ra rằng gần 90% số người cao tuổi đi lại được thường xuyên dùng ít nhất 1 loại thuốc theo toa, gần 80% số người cao tuổi thường xuyên dùng ít nhất 2 loại thuốc theo đơn và 36% số người cao tuổi dùng ít nhất 5 loại thuốc theo đơn (dùng nhiều loại thuốc) (1). Dữ liệu khảo sát tiếp theo từ 2020 chỉ ra rằng số lượng thuốc theo đơn trung bình mà người cao tuổi sử dụng đã tăng lên khoảng 4 loại thuốc theo đơn (2). Tỷ lệ dùng nhiều loại thuốc ở người cao tuổi cũng tăng lên 43% từ năm 2017 đến năm 2020 và tỷ lệ dùng quá nhiều loại thuốc (uống ít nhất 10 loại thuốc theo đơn) tăng lên 6,1%. Khi bao gồm các loại thuốc không kê đơn và chế độ ăn bổ sung, tỷ lệ này tăng đáng kể. Việc sử dụng thuốc nhiều nhất ở người cao tuổi yếu ớt, bệnh nhân nằm viện và cư dân viện dưỡng lão.
Việc cung cấp điều trị bằng thuốc an toàn và hiệu quả cho người cao tuổi gặp nhiều thách thức vì nhiều lý do:
Họ sử dụng nhiều thuốc hơn bất kỳ nhóm tuổi nào khác, làm tăng nguy cơ gặp tác dụng bất lợi và tương tác thuốc, đồng thời khiến cho việc tuân thủ dùng thuốc trở nên khó khăn hơn.
Họ có nhiều khả năng mắc các bệnh mạn tính có thể trở nên trầm trọng hơn do thuốc hoặc ảnh hưởng đến phản ứng của thuốc.
Dự trữ sinh lý của họ thường giảm và có thể được giảm thêm do các rối loạn cấp và mạn tính.
Lão hóa có thể làm thay đổi dược lực học và dược động học của các loại thuốc.
Họ có thể ít có khả năng mua hoặc mua được thuốc hơn.
Có 2 cách tiếp cận chính để tối ưu hóa điều trị bằng thuốc ở người cao tuổi:
Sử dụng thuốc phù hợp theo chỉ định và để tối đa hóa hiệu quả về mặt chi phí
Tránh tác dụng bất lợi của thuốc bằng cách đảm bảo thuốc được dùng đúng liều, ngừng dùng thuốc không cần thiết và tránh tương tác giữa các loại thuốc và giữa thuốc với bệnh
Do nguy cơ tác dụng phụ của thuốc cao hơn, việc kê đơn quá mức (sử dụng nhiều thuốc) đã được coi như một vấn đề chính đối với người cao tuổi. Tuy nhiên, tình trạng kê đơn thuốc không đủ liều và không có hiệu quả điều trị cũng cần phải được giải quyết. (Xem thêm Các vấn đề liên quan đến thuốc ở người cao tuổi và Các loại thuốc cần quan tâm ở người cao tuổi.)
Tài liệu tham khảo
1. Qato DM, Wilder J, Schumm LP, et al. Changes in prescription and over-the-counter medication and dietary supplement use among older adults in the United States, 2005 vs 2011. JAMA Intern Med 176(4):473-82, 2016. doi: 10.1001/jamainternmed.2015.8581
2. Innes GK, Ogden CL, Crentsil V, Concato J, Fakhouri TH. Prescription Medication Use Among Older Adults in the US. JAMA Intern Med. 2024;184(9):1121-1123. doi:10.1001/jamainternmed.2024.2781