Rối loạn chuyển hóa Tyrosine

Tình trạng chưa trưởng thành thoáng qua của các enzym chuyển hóa, đặc biệt là 4-hydroxyphenylpyruvic acid dioxygenase, đôi khi dẫn đến tăng nồng độ tyrosine trong huyết tương (thường ở trẻ non tháng, đặc biệt là những trẻ có chế độ ăn giàu protein); các chất chuyển hóa có thể xuất hiện trong sàng lọc sơ sinh thường quy để phát hiện bệnh phenylketon niệu (PKU).

Hầu hết trẻ sơ sinh đều không có triệu chứng, nhưng một số trẻ bị li bì và ăn kém.

Tyrosine máu được phân biệt với PKU bằng tăng nồng độ tyrosine huyết tương.

Hầu hết các trường hợp đều tự khỏi. Các bệnh nhân có triệu chứng cần phải có chế độ ăn hạn chế tyrosine (2 g/kg/ngày) và được cho uống vitamin C 200 đến 400 mg một lần/ngày.

Rối loạn này tình trạng di truyền gen lặn trên nhiễm sắc thể thường gây ra bởi sự thiếu hụt fumarylacetoacetate hydroxylase, một enzyme quan trọng cho sự chuyển hóa tyrosine.

Bệnh có thể biểu hiện như là suy gan tối cấp ở giai đoạn sơ sinh hoặc viêm gan cận lâm sàng, bệnh lý đau thần kinh ngoại vi, và các rối loạn ống thận (như toan chuyển hóa khoảng trống anion, giảm phosphate máu, bệnh còi xương kháng vitamin D) ở trẻ nhỏ và trẻ em. Trẻ em không chết vì suy gan liên quan khi còn nhỏ có nguy cơ bị ung thư biểu mô tế bào gan đáng kể.

Chẩn đoán tyrosinemia loại I được gợi ý bởi nồng độ tyrosine trong huyết tương tăng cao; nó được xác nhận bằng xét nghiệm di truyền hoặc hàm lượng succinylacetone cao trong huyết tương hoặc nước tiểu và hoạt tính hydroxylase fumarylacetoacetate thấp trong tế bào máu hoặc mẫu sinh thiết gan.

Điều trị bằng nitisinone (NTBC) có hiệu quả trong các đợt cấp tính và làm chậm tiến triển (1).

Một chế độ ăn ít phenylalanine và tyrosine cũng được khuyến nghị. Ghép gan có hiệu quả.

Rối loạn di truyền lặn trên nhiễm sắc thể thường hiếm gặp này là do sự thiếu hụt tyrosine transaminase.

Tích lũy tyrosine gây loét da và giác mạc. Tăng thứ phát phenylalanine, mặc dù nhẹ, cũng có thể gây ra bất thường thần kinh tâm thần nếu không điều trị.

Chẩn đoán tyrosinemia loại II bằng cách tăng tyrosine trong huyết tương, không có succinylacetone trong huyết tương hoặc nước tiểu, và xét nghiệm di truyền; thường không cần đo hoạt tính của enzym giảm trong sinh thiết gan.

Rối loạn này được điều trị dễ dàng bằng chế độ ăn hạn chế từ ít đến vừa phenylalanine và tyrosine.

Rối loạn di truyền lặn trên nhiễm sắc thể thường hiếm gặp này là do sự thiếu hụt axit homogentisic oxidase; các sản phẩm oxy hóa axit homogentisic tích tụ trong da và làm sậm da, và kết tụ thành tinh thể trong khớp.

Tình trạng này thường được chẩn đoán ở người lớn. Nó gây ra các mảng sắc tố da sẫm màu ở những người thuộc mọi tông màu da (bệnh đất son). Alkapton niệu cũng gây viêm khớp.

Nước tiểu chuyển sang màu tối khi tiếp xúc với không khí do các sản phẩm oxy hóa của axit homogentisic. Chẩn đoán alkapton niệu bằng cách tìm thấy nồng độ axit homogentisic cao trong nước tiểu (> 4 đến 8 g/24 giờ).

Không có điều trị hiệu quả đối với alkapton niệu, nhưng axit ascorbic 1 g uống một lần/ngày có thể làm giảm sự lắng đọng sắc tố nhờ làm tăng bài tiết axit homogentisic trong thận.

Thiếu tyrosinase dẫn đến sự vắng mặt của sắc tố ở da và võng mạc, làm tăng nguy cơ ung thư da và giảm thị lực đáng kể. Rung giật nhãn cầu thường xuất hiện, và sợ ánh sáng là phổ biến.

Tài nguyên bằng tiếng Anh sau đây có thể hữu ích. Vui lòng lưu ý rằng CẨM NANG không chịu trách nhiệm về nội dung của tài liệu này.

1. Online Mendelian Inheritance in Man (OMIM) database: Complete gene, molecular, and chromosomal location information