Rối loạn chu trình ure

Biểu hiện lâm sàng bao gồm từ nhẹ (ví dụ, chậm lớn, thiểu năng trí tuệ, tăng ammoniac máu từng đợt) đến nghiêm trọng (ví dụ tình trạng tinh thần thay đổi, hôn mê, tử vong).

Các biểu hiện ở người mang là nữ bị thiếu OTC bao gồm từ sự chậm tăng trưởng, chậm phát triển, bất thường tâm thần, và tăng ammoniac máu từng đợt (đặc biệt là sau sinh) đến một kiểu hình tương tự như nam giới bị bệnh (tức là nôn tái diễn, kích thích, li bì, hôn mê tăng ammoniac máu, phù não, co cứng, khuyết tật trí tuệ, co giật, tử vong).

• Xét nghiệm axit amin trong huyết thanh

Chẩn đoán rối loạn chu trình urê dựa trên các hồ sơ axit amin. Ví dụ, ornithine tăng cao cho thấy sự thiếu hụt CPS hoặc thiếu OTC, trong khi đó citruline tăng cao cho thấy bệnh citrulline máu. Để phân biệt giữa sự thiếu hụt CPS và thiếu OTC, đo nồng độ axit orotic hữu ích vì sự tích lũy carbamoyl phosphate trong thiếu OTC dẫn đến sự chuyển hoá thay thế của nó với axit orotic.

Xét nghiệm di truyền có thể khẳng định chẩn đoán.

• Chế độ ăn hạn chế protein

• Bổ sung arginine hoặc citrulline

• Natri phenylbutyrat

• Có thể ghép gan

Điều trị rối loạn chu trình urê bằng chế độ ăn hạn chế protein nhưng vẫn cung cấp đủ axit amin cho sự tăng trưởng, phát triển và chuyển hóa protein bình thường.

Arginine là một phương pháp điều trị chủ yếu. Nó cung cấp đầy đủ các chất trung gian của chu trình urê để khuyến khích việc kết hợp nhiều gốc nitơ hơn vào các chất trung gian của chu trình urê, mỗi chất này đều có thể bài tiết dễ dàng. Arginine cũng là chất điều hòa tích cực quá trình tổng hợp acetylglutamate. Các nghiên cứu cho thấy citrulline đường uống có hiệu quả hơn arginine ở những bệnh nhân thiếu hụt OTC (1).

Xử lý bổ sung bằng natri benzoate, phenylbutyrate hoặc phenylacetate, bằng cách liên hợp glycine (natri benzoate) và glutamine (phenylbutyrate và phenylacetate) tạo ra một “bồn chứa nitơ”.

Mặc dù những tiến bộ điều trị này, rất nhiều rối loạn chu trình ure vẫn còn khó điều trị, và ghép gan là cần thiết cho nhiều bệnh nhân. Thời điểm ghép gan là rất quan trọng. Tối ưu, ghép khi trẻ lớn để giảm nguy cơ (> 1 tuổi), nhưng điều quan trọng là không đợi lâu đến mức tăng ammoniac máu (thường liên quan đến bệnh tật) gây ra tổn hại không thể khắc phục được đối với hệ thần kinh trung ương.

Tài nguyên bằng tiếng Anh sau đây có thể hữu ích. Vui lòng lưu ý rằng CẨM NANG không chịu trách nhiệm về nội dung của tài liệu này.

1. Online Mendelian Inheritance in Man (OMIM) database: Complete gene, molecular, and chromosomal location information