Một vài nguyên nhân gây đau tại chi không do chấn thương
Nguyên nhân | Những phát hiện gợi ý | Tiếp cận chẩn đoán |
|---|---|---|
Hệ cơ xương khớp và mô mềm | ||
Ban đỏ khu trú (hoặc màu sẫm hơn trên da sẫm), nóng, ấn đau, sưng Đôi khi sốt | Đánh giá lâm sàng Đôi khi cần cấy máu và cấy bệnh phẩm tại mô (khi bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch) | |
Nhiễm trùng mô mềm sâu (ví dụ, hoại tử cơ, nhiễm trùng dưới da hoại tử) | Đau sâu, liên tục và không mang tính đối xứng, đau liên tục. Ban đỏ (hoặc màu sẫm hơn trên da sẫm), nóng, ấn đau, sưng căng, sốt Đôi khi có biểu hiện tràn khí dưới da, dịch tiết mùi hôi, có tổn thương bọng nước hoặc hoại tử, có biểu hiện nhiễm độc hệ thống (ví dụ, mê sảng, nhịp nhanh, nhợt nhạt, sốc) | Cấy máu và cấy bệnh phẩm tại mô Chụp X-quang Đôi khi cần chụp MRI |
Đau sâu, liên tục, thường đau về đêm Dễ gãy xương, có thể sốt Các yếu tố nguy cơ thường gặp (ví dụ: suy giảm miễn dịch, sử dụng ma túy bất hợp pháp qua đường tiêm truyền, nguồn lây nhiễm lân cận hoặc từ xa) | Chụp X-quang, chụp MRI và/hoặc chụp CT Đôi khi cần cấy xương | |
U xương (nguyên phát hoặc di căn) | Đau sâu, liên tục, thường đau về đêm Dễ tổn thương xương Tiền sử đã được chẩn đoán ung thư | Chụp X-quang, chụp MRI và/hoặc chụp CT |
Mạch máu | ||
Sưng, thường nóng và/hoặc đỏ, đôi khi có giãn tĩnh mạch Thường có các yếu tố nguy cơ (ví dụ, trạng thái tăng đông, phẫu thuật gần đây hoặc bất động, ung thư) | siêu âm Đôi khi đo D-dimer | |
Cảm giác khó chịu, sưng, nóng, đỏ tại phần ngọn chi. Đôi khi có loét nông | Đánh giá lâm sàng | |
Thiếu máu cục bộ cấp tính (thường là do thuyên tắc động mạch, bóc tách thành động mạch hoặc huyết khối nhưng đôi khi do huyết khối tĩnh mạch chậu-đùi lớn làm tắc nghẽn hoàn toàn lưu lượng máu ở chi) | Đau đột ngột, dữ dội Triệu chứng thiếu máu cục bộ tại chi (ví dụ: sờ lạnh, sắc nhợt nhạt, mất mạch, thời gian đổ đầy mao mạch kéo dài) Đôi khi có những biểu hiện thiếu máu mạn tính trên da (teo da, rụng lông, sắc nhợt, loét) Sau vài giờ, xuất hiện các tổn thương thần kinh và thay đổi trương lực cơ Đôi khi bệnh nhân đã có tiền sử bệnh lý mạch máu ngoại vi | Chụp mạch ngay lập tức |
Đau ngắt quãng, xuất hiện khi đi lại nhiều và đỡ khi nghỉ ngơi (đau cách hồi), đôi khi có biểu hiện đau tăng lên khi nâng cao chân ngay cả khi nghỉ ngơi. Chỉ số huyết áp cổ chân-cánh tay thấp, thay đổi da do thiếu máu cục bộ mạn tính | siêu âm Đôi khi cần chụp mạch | |
Thần kinh | ||
Bệnh lý đám rối thần kinh (đám rối cánh tay hoặc thắt lưng) | Thường yếu, thường giảm phản xạ Đôi khi có biểu hiện tê dọc theo vùng chi phối của đám rối | Thường dùng các nghiệm pháp thăm dò điện sinh lý chẩn đoán (điện cơ và đo tốc độ dẫn truyền thần kinh) Đôi khi cần chụp MRI |
Đau và dị cảm từ cổ hoặc vai lan tới giữa cánh tay và bàn tay | Đánh giá lâm sàng Đôi khi, xét nghiệm điện chẩn đoán và/hoặc MRI | |
Bệnh lý rễ thần kinh (thoát vị đĩa đệm hoặc gai xương) | Đau đôi khi đi kèm rối loạn cảm giác tại vùng da chi phối của rễ thần kinh bị tổn thương, thường tăng lên khi vận động Thường có đau cổ hoặc đau lưng Thường có yếu cơ và giảm phản xạ gân xương theo tiết đoạn thần kinh của vùng rễ đó chi phối | Thường chụp MRI Đôi khi đo điện cơ và vận tốc dẫn truyền thần kinh |
Đau do tổn thương đa dây thần kinh (ví dụ: bệnh lý thần kinh do rượu) | Đau mạn tính, cảm giác đau nóng rát, thường ở cả hai tay hoặc cả hai chân Đôi khi có các rối loạn cảm như giảm cảm giác, tăng cảm giác, và/hoặc loạn cảm đau | Đánh giá lâm sàng Đôi khi đo điện cơ và vận tốc dẫn truyền thần kinh |
Đau nóng rát, tăng cảm giác, loạn cảm đau, rối loạn vận mạch Thường có tiền sử chấn thương trước đó | Đánh giá lâm sàng | |
Khác | ||
Hội chứng vành cấp (gây đau cánh tay phóng chiếu) | Khám lâm sàng chưa cho thấy các biểu hiện có tổn thương tại chỗ; ngoài ra, có một số dấu hiệu gợi ý khác (tiền sử bệnh mạch vành, vã mồ hôi và/hoặc có kèm theo khó thở) | Điện tâm đồ và xét nghiệm troponin huyết thanh Đôi khi cần tiến hành các thử nghiệm gắng sức hoặc chụp mạch vành |
Hội chứng đau cân cơ | Đau mạn tính dọc theo một dải cơ, đau tăng khi vận động và khi ấn lên điểm khởi phát đau (nằm ngoài vùng đau) | Đánh giá lâm sàng |