Một số nguyên nhân phổ biến gây đái máu
Nguyên nhân | Những phát hiện gợi ý | Tiếp cận chẩn đoán* |
|---|---|---|
Nhiễm trùng | Các triệu chứng kích thích đường niệu, có hoặc không có sốt | Phân tích nước tiểu và cấy nước tiểu |
Đau đột ngột, thường đau co thắt, đau nhiều vùng hông lưng hoặc đau bụng, đôi khi có nôn | CT ổ bụng không có thuốc cản quang hoặc siêu âm bụng | |
Bệnh cầu thận (nhiều thể) | Nhiều bệnh nhân có tăng huyết áp, phù, hoặc cả hai Có thể nước tiểu màu đỏ hoặc sẫm (màu cola) Đôi khi nhiễm trùng trước đó, tiền sử gia đình mắc bệnh thận hoặc bệnh thấp khớp toàn thể Thường có protein niệu (ngoại trừ bệnh màng đáy mỏng và bệnh thận IgA nhẹ) | Xét nghiệm nước tiểu Xét nghiệm cặn nước tiểu tìm trụ hồng cầu và các hồng cầu bị biến dạng xét nghiệm huyết thanh |
Ung thư niệu dục (bàng quang, thận, tuyến tiền liệt, niệu quản) | Chủ yếu ở những bệnh nhân > 50 tuổi hoặc có các yếu tố nguy cơ (hút thuốc, tiền sử gia đình, tiếp xúc với hóa chất hoặc thuốc [ví dụ: phenacetin, cyclophosphamide]) Đôi khi ung thư bàng quang có triệu chứng tắc nghẽn Ung thư tế bào thận thường có triệu chứng toàn thân | Ở tất cả các bệnh nhân không có nguyên nhân rõ ràng, nội soi bàng quang và có thể sinh thiết bàng quang; nếu nghi ngờ ung thư tuyến tiền liệt cần xét nghiệm PSA và có thể sinh thiết tuyến tiền liệt |
Chủ yếu ở bệnh nhân > 50 tuổi Thường có các triệu chứng tắc tiểu tiện tắc nghẽn Tuyến tiền liệt to khi thăm khám | PSA Đo lượng thể tích nước tiểu tồn dư sau khi đi tiểu Siêu âm khung chậu | |
Chủ yếu ở bệnh nhân > 50 tuổi Thường có triệu chứng kích thích và triệu chứng tắc nghẽn Tuyến tiền liệt sưng đau nếu nhiễm trùng cấp tính | Đánh giá lâm sàng Đôi khi siêu âm qua trực tràng hoặc nội soi bàng quang | |
Đau bụng hoặc đau hông lưng mạn tính Thận to | Siêu âm hoặc chụp CT ổ bụng không tiêm thuốc/MRI | |
Nhồi máu hoặc hoại tử nhú thận | Thường gặp ở những người bị bệnh hồng cầu hình liềm hoặc thể nhẹ của bệnh hồng cầu hình liềm Đôi khi dùng thuốc giảm đau mạnh (bệnh thận do thuốc giảm đau) | Soi tìm hồng cầu hình liềm và điện di Hb |
Đái máu xuất hiện trùng với thời điểm có kinh nguyệt | Đánh giá lâm sàng | |
Chấn thương (Đụng giập hoặc thủng) | Thường có biểu hiện của chấn thương hơn là chỉ có đái máu đơn thuần | CT ổ bụng và khung chậu |
Hội chứng đái máu đau hông lưng (Loin pain hematuria syndrome) | Đau hông lưng Đái máu | Xét nghiệm nước tiểu và CT |
Hội chứng Nutcracker | Đái máu Đau tinh hoàn trái Giãn tĩnh mạch thừng tinh | Chụp CT mạch |
* Tất cả bệnh nhân đều cần phải có phân tích nước tiểu và đánh giá chức năng thận; những bệnh nhân cao tuổi cần phải có chẩn đoán hình ảnh thận và khung chậu. | ||
Hb = hemoglobin; PSA = kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt, RBC = công thức máu. | ||