Một số nguyên nhân gây ho
Nguyên nhân | Những phát hiện gợi ý | Tiếp cận chẩn đoán |
|---|---|---|
Ho cấp tính | ||
Dị vật đường thở* | Xuất hiện đột ngột ở trẻ mới biết đi không có các triệu chứng nhiễm trùng đường hô hấp trên hoặc triệu chứng toàn thân. | Chụp X-quang ngực (thì thở vào và thở ra) Soi phế quản |
Khó thở Ran nổ nhỏ hạt Ngoại tâm thu Tăng áp lực tĩnh mạch cảnh Phù ngoại vi Chỉnh hình Khó thở ban đêm | X-quang ngực Xét nghiệm Pro BNP (loại B) Siêu âm tim qua thành ngực | |
Viêm phổi (vi-rút, vi khuẩn, viêm phổi hít, hiếm khi do nấm) | Sốt Ho có đờm Khó thở Đau ngực kiểu màng phổi Âm thở phế quản cục bộ hay tiếng dê kêu | X-quang ngực Nuôi cấy (ví dụ, cấy đờm, dịch màng phổi, cấy máu, cấy dịch rửa phế quản) đối với bệnh nhân viêm phổi nặng và bệnh nhân viêm phổi mắc phải bệnh viện. |
Chảy dịch mũi sau (do dị ứng, virut hoặc vi khuẩn) | Đau đầu Đau họng Buồn nôn Hạt xuất hiện ở thành sau họng Niêm mạc mũi sưng nề, nhầy, nhợt nhạt Thường xuyên ho khạc đờm | Đánh giá lâm sàng Đáp ứng với liệu pháp thuốc kháng histamin theo kinh nghiệm, thuốc chống nghẹt mũi hoặc liệu pháp ipratropium mũi Chụp cắt lớp xoang nếu chẩn đoán chưa rõ ràng |
Đau ngực kiểu màng phổi Khó thở Nhịp tim nhanh | Chụp CT mạch Đánh giá thông khí/tưới máu và có thể đo áp lực động mạch phổi, tuy nhiên ít áp dụng | |
Nhiễm trùng đường hô hấp trên (URI), bao gồm viêm phế quản cấp tính | Chảy mũi Niêm mạc mũi sưng, đỏ Đau họng Mỏi mệt | Đánh giá lâm sàng |
Ho mạn tính | ||
Chất ức chế men chuyển angiotensin (ACE) | Ho khan, ho dai dẳng có thể xảy ra trong vòng vài ngày hoặc vài tháng sau khi dùng thuốc ACE | Dừng thuốc ACE, bệnh nhân hết ho |
Sự hít vào | Ho xuất hiện sau khi ăn hoặc uống | X-quang ngực Chụp vùng hầu họng có uống barít đôi khi áp dụng Soi phế quản |
Hen (thể ho) | Ho xuất hiện khi tiếp xúc với các yếu tố kích thích khác nhau (ví dụ, dị ứng, lạnh, tập thể dục) Có thể có thở khò khè và khó thở | Đo chức năng hô hấp Thử nghiệm Methacholine Đáp ứng với thuốc giãn phế quản |
Viêm phế quản mạn tính (ở bệnh nhân hút thuốc) | Ho đờm vào hầu hết các ngày trong tháng hoặc 3 tháng mỗi năm và kéo dài 2 năm liên tiếp ở bệnh nhân có tiền sử COPD hoặc hút thuốc Thường xuyên ho khạc đờm Khó thở | X-quang ngực Đo chức năng hô hấp |
COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính) | Tiền sử được chẩn đoán COPD Giảm âm thanh hơi thở Thở khò khè Khó thở Hít thở chúm môi Co kéo các cơ hô hấp phụ Tư thế kiềng ba chân, hai tay chống vào hai chân hoặc vịn vào bàn khám | Đánh giá lâm sàng |
Cảm giác đau bỏng rát ở ngực hoặc bụng và có liên quan đến một số loại thức ăn nhất định, khi vận động hoặc có liên quan đến tư thế của người bệnh. Ợ chua, đặc biệt là khi thức dậy Khàn tiếng Ho mạn tính về đêm hoặc ho buổi sáng sớm | Đáp ứng với thuốc kháng H2 hoặc thuốc ức chế bơm proton theo kinh nghiệm Đôi khi đo áp lực thực quản hoặc đầu dò pH | |
Tăng phản ứng đường thở sau nhiễm trùng | Ho khan có thể kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng sau nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính | Chụp X-quang ngực thường quy |
Bệnh phổi kẽ | Khó thở khởi phát từ từ Ho khan Tiền sử tiếp xúc với thuốc hoặc nghề nghiệp | X-quang ngực CT độ phân giải cao |
Cơn ho lặp đi lặp lại ≥ 5 tiếng ho liên tục liên tục, ho dữ dội trong thì thở ra, tiếp theo là hít vào nhanh và sâu (ho khúc khắc) hoặc có thể gây nôn | Nuôi cấy dịch tỵ hầu | |
Chảy dịch mũi sau | Đau đầu Đau họng Hạt xuất hiện ở thành sau họng Niêm mạc mũi sưng nề, nhầy, nhợt nhạt | Đánh giá lâm sàng Đáp ứng với thuốc kháng histamin theo kinh nghiệm và liệu pháp chống nghẹt mũi Xét nghiệm với 1 vài dị nguyên |
Bệnh lao (TB) hoặc nấm* | Các triệu chứng không điển hình (ví dụ như sút cân, sốt, ho ra máu, đổ mồ hôi ban đêm) Tiền sử phơi nhiễm Suy giảm miễn dịch | X-quang ngực Phản ứng Mantoux; nếu dương tính, nuôi cấy đờm, nhuộm soi tìm nấm và trực khuẩn kháng cồn, kháng toan (AFB) Đôi khi cần chụp CT ngực hoặc nội soi phế quản rửa phế quản phế nang |
Các triệu chứng không điển hình (ví dụ như sút cân, sốt, ho ra máu, đổ mồ hôi ban đêm) Thay đổi trong ho mạn tính Hạch to | X-quang ngực Nếu chụp X-quang lồng ngực thấy tổn thương thì tiến hành chụp CT ngực và nội soi phế quản sinh thiết | |
* Nguyên nhân hiếm gặp của ho. | ||