Trong thai kỳ có nguy cơ cao, người mẹ và/hoặc thai nhi hoặc trẻ sơ sinh có nguy cơ mắc bệnh hoặc tử vong cao hơn trước, trong hoặc sau khi sinh.
Mang thai có nguy cơ cao được đặc trưng bởi các tình trạng có khả năng gây đe dọa đến sức khỏe của người mẹ và/hoặc thai nhi hoặc trẻ sơ sinh. Nguy cơ có thể là kết quả của các yếu tố khác nhau như bệnh mạn tính, đa thai, các biến chứng thai kỳ trước đó, hoặc các biến chứng không sản khoa hoặc sản khoa phát sinh trong thai kỳ.
Các bác sĩ lâm sàng nên sàng lọc các yếu tố nguy cơ này trong lần khám trước khi thụ thai hoặc trong giai đoạn sớm của chăm sóc trước khi sinh. Đối với phụ nữ có kế hoạch mang thai, đánh giá và tư vấn trước khi thụ thai có thể giúp xác định các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn.
Các bác sĩ lâm sàng nên thảo luận về các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn, bao gồm các tình trạng bệnh lý đã có từ trước (ví dụ: tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn tuyến giáp, rối loạn tâm thần), các biến chứng thai kỳ trước đó và các yếu tố di truyền. Các bác sĩ lâm sàng xem xét các loại thuốc và chất bổ sung dinh dưỡng của bệnh nhân để giải quyết vấn đề an toàn của thuốc trong thai kỳ và xác định xem có cần ngừng, điều chỉnh hoặc thay đổi bất kỳ loại thuốc hoặc chất bổ sung nào hay không. Việc kiểm soát bệnh nên được tối ưu hóa cho các tình trạng được biết là gây ra tác dụng bất lợi cho thai nhi hoặc mẹ nếu được kiểm soát kém (ví dụ: tiểu đường, tăng huyết áp, suy giáp). Các yếu tố nguy cơ có thể điều chỉnh được, chẳng hạn như hút thuốc, sử dụng rượu và ma túy kiểm soát cân nặng, cần phải được thảo luận. Nếu một trong hai người cha/mẹ có khả năng có bất thường về di truyền đã biết hoặc nghi ngờ, cặp vợ chồng đó cần phải được giới thiệu để được tư vấn và xét nghiệm di truyền. Ngoài ra, tư vấn nên bao gồm các cuộc thảo luận về tầm quan trọng của việc bổ sung folate, tiêm chủng và tối ưu hóa sức khỏe tổng thể trước khi thụ thai.
Thai kỳ có nguy cơ cao cần được theo dõi chặt chẽ, chăm sóc chuyên khoa và đội ngũ y tế đa chuyên khoa, đôi khi phải chuyển đến trung tâm chăm sóc tiền sản. Các trung tâm chu sinh cung cấp nhiều dịch vụ chuyên khoa và chuyên khoa phụ được cung cấp bởi các chuyên gia về bà mẹ, thai nhi và trẻ sơ sinh (1). Theo dõi chặt chẽ trong suốt thai kỳ có thể liên quan đến việc kiểm soát các bệnh mạn tính và tăng tần suất khám thai, xét nghiệm máu, siêu âm và các loại theo dõi thai nhi khác. Giao tiếp với phụ nữ mang thai và gia đình cô ấy là điều cần thiết để đưa bệnh nhân vào quá trình ra quyết định chung, phát triển kế hoạch chăm sóc và hỗ trợ tinh thần.
Tài liệu tham khảo chung
1. American College of Obstetricians and Gynecologists: Levels of maternal care: Obstetric care consensus No. 9. Obstet Gynecol 134(2):428-434, 2019. doi: 10.1097/AOG.0000000000003384
